“Tóc Xanh Vạt Áo 2024” ngày hội Việt phục hướng tới kỷ niệm 280 năm định chế Áo dài

Sau 3 mùa tổ chức thành công, ngày hội Việt phục “Tóc Xanh Vạt Áo” lần thứ 4 chính thức trở lại. Sự kiện sẽ diễn ra vào ngày 24/03/2024 tại Trường Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn TP.HCM (số 10-12 Đinh Tiên Hoàng, Quận 1, TP.HCM). “Tóc Xanh Vạt Áo” đã khẳng định vị thế của một ngày hội văn hóa truyền thống với quy mô lớn nhất tại miền Nam. Ngày hội là nơi khách tham dự có thể trải nghiệm những di sản vật chất và tinh thần của tiền nhân, học hỏi được những bài học đầy sinh động về văn hóa cổ truyền của người Việt Nam.

“Tóc Xanh Vạt Áo 2024” sẽ được tổ chức trong thời điểm kỉ niệm 280 năm ngày Chúa Nguyễn Phúc Khoát định chế Áo dài (1744 - 2024), tiền thân của chiếc Áo dài hiện đại. Ngày hội cũng mong muốn góp phần khẳng định vị thế và vẻ đẹp của Áo dài truyền thống trong dòng chảy thời trang đương đại.

Tiến sĩ Phan Thanh Hải - Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Thừa Thiên - Huế, Ủy viên Hội đồng Di sản Văn hóa Quốc gia - nhận định: “Áo ngũ thân - tiền thân của Áo dài hiện đại, được hình thành, sáng tạo bởi cư dân Đàng Trong trong quá trình Nam tiến, chiếm lĩnh đất phương Nam và hòa nhập vào cộng động Đông Nam Á. Tròn 280 năm trước, sau khi xưng vương hiệu và xây dựng Đô thành ở Phú Xuân - Huế, bên cạnh việc định ra triều phục, Võ vương Nguyễn Phúc Khoát đã quyết định sử dụng bộ trang phục áo ngũ thân làm thường phục thống nhất cho cư dân Đàng Trong.

Chủ trương này đã được thực hiện nhanh chóng, vì vậy chỉ sau một thời gian ngắn, ở toàn bộ miền Nam, từ sông Gianh trở vào, các tầng lớp nhân dân đều sử dụng áo ngũ thân trong mọi hoạt động, từ lễ nghi, hội hè đến vui chơi, làm việc. Sau khi thống nhất toàn vẹn đất nước từ Nam Quan đến Mũi Cà Mau, triều Nguyễn đã tiến hành thống nhất trang phục Bắc Nam nhằm thể hiện sự thống nhất về văn hóa của một quốc gia độc lập, văn minh, từ năm 1827 đến năm 1837, vua Minh Mạng đã quyết liệt thực hiện chủ trương này.

Vì vậy, đến giữa thế kỷ 19, trang phục áo ngũ thân đã trở thành loại lễ phục và thường phục phổ biến trong toàn cõi Việt Nam, trở thành quốc phục của người Việt với cả hai giới, nam và nữ. Từ đầu thế kỷ XX, âu phục từng bước trở thành trang phục phổ biến trong xã hội, tuy nhiên, Áo dài vẫn luôn được xem là quốc phục của người Việt Nam. Như vậy, Áo dài đã góp phần quan trọng tạo nên một hình ảnh riêng, bản sắc riêng, là thương hiệu và phương tiện nhận diện của người Việt Nam trong suốt mấy trăm năm qua”.

Ngày hội cũng là nơi để các bạn trẻ có thể đắm chìm trong không khí văn hóa, khoác lên mình những trang phục truyền thống, gợi nhắc về những câu chuyện lịch sử, kết giao những người bạn mới. Chính điều đó sự kiện đã trở thành nét văn hóa lớn thường niên, nhận về sự chờ đợi của đông đảo những trái tim yêu lịch sử nước nhà.

Hơn 30 gian hàng với hơn 20 đơn vị làm văn hóa cùng quy tụ

"Tóc Xanh Vạt Áo mùa 4" có quy mô lớn nhất từ trước đến nay, quy tụ 25 đơn vị làm văn hóa với hơn 30 gian hàng trải nghiệm. Những đơn vị tham gia đến từ nhiều lĩnh vực khác nhau về văn hóa tạo nên bức tranh đa màu sắc trong công cuộc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống Việt Nam. Bên cạnh những đơn vị tại miền Nam, "Tóc Xanh Vạt Áo" mùa thứ 4 cũng đón tiếp các đơn vị tại Hà Nội, Huế và Nha Trang cùng giao lưu.

Lễ khai mạc ngày hội sẽ diễn ra vào lúc 08h30 sáng Chủ nhật (24/3). Xuyên suốt ngày hội, bên cạnh những hoạt động triển lãm, trưng bày riêng tại các gian hàng, BTC sẽ tổ chức nhiều chương trình đặc sắc tại khu vực sân khấu chính. Các sự kiện bao gồm: Tọa đàm “Thú chơi Cổ ngoạn và Cổ vật” (khách mời: Nhà sưu tầm cổ vật Lê Gia & Nhà nghiên cứu Vũ Kim Lộc); Trình diễn Việt phục của các thương hiệu nổi tiếng; Trình diễn trang phục cổ truyền và nghệ thuật truyền thống Chăm Pa; Trình diễn các loại hình nghệ thuật diễn xướng truyền thống Việt Nam (dân ca quan họ, cải lương, nhã nhạc cung đình Huế); Workshop “Di sản đô thị Sài Gòn - Nam Bộ qua các bản đồ”; Talkshow “280 năm định chế Áo dài - 10 năm nhìn lại phong trào Cổ phong”.

Sự kiện Tóc Xanh Vạt Áo lần thứ 4 sẽ kết thúc theo truyền thống bằng đêm gala tổ chức tại Hội trường Văn Khoa. Đêm gala sẽ mở màn bằng tiết mục trình diễn cổ phục với sự góp mặt của nhiều gương mặt người mẫu - diễn viên nổi tiếng. Đêm gala cũng sẽ tiếp nối với talkshow “Đối thoại giữa những người làm văn hóa” với các diễn giả khách mời: TS Phan Thanh Hải (Giám đốc Sở Văn hóa & Thể thao tỉnh Thừa Thiên - Huế), Họa sĩ Nguyễn Đức Bình (Chủ nhiệm CLB Đình Làng Việt), nhà sản xuất Hoàng Quân (đại diện ekip ProductionQ đứng sau hiện tượng Tết Ở Làng Địa Ngục), anh Tôn Thất Minh Khôi (người sáng lập và đồng trưởng BTC ngày hội Tóc Xanh Vạt Áo). Kết thúc đêm gala là tiết mục sân khấu hóa “Chiếu Chèo Sân Đình” chào đón đoàn nghệ nhân - nghệ sĩ từ miền Bắc trình diễn. 

Tóc Xanh Vạt Áo mùa 4 được tổ chức với sự đồng hành của các nhà tài trợ: Hoa Niên (nhà tài trợ Vàng), AGE20’S (nhà tài trợ Bạc), Runam và Áo Dài Năm Tuyền (nhà tài trợ Đồng) cùng đơn vị bảo trợ truyền thông: Tạp chí Vietnam Travel.