Ở miền Bắc, sợi phở dẹt, mềm dai là cốt lõi của món phở quốc dân, món ăn đã trở thành đại sứ ẩm thực của Việt Nam trên toàn cầu. Phở không chỉ là một món ăn sáng mà còn là nét văn hóa, là ký ức của nhiều thế hệ. Sợi bún riêu, bún chả thì tròn, nhỏ, mang lại cảm giác thanh thoát, dễ chịu. Mỗi sợi bún đều thấm đẫm hương vị của nước dùng, từ vị chua thanh của cà chua trong bún riêu đến vị đậm đà của nước mắm pha trong bún chả.
Ngoài ra, không thể không nhắc đến bún đậu mắm tôm, một món ăn dân dã nhưng cực kỳ nổi tiếng, đặc trưng bởi sự kết hợp giữa bún lá ép, đậu hũ chiên giòn, chả cốm và mắm tôm pha chanh ớt. Hay bún thang, món ăn cầu kỳ tinh tế của người Hà Nội, với sợi bún mảnh mai kết hợp cùng thịt gà xé, trứng thái sợi, giò lụa và nấm hương, chan ngập nước dùng thanh ngọt.
Vào đến miền Trung, sợi bún lại được biến tấu thành những phiên bản độc đáo. Bún bò Huế nổi tiếng với sợi bún to, dai và nước dùng cay nồng, đậm vị sả. Bún cá ngừ ở Đà Nẵng lại mang đến hương vị tươi ngon của biển cả. Bánh bèo, bánh căn - những món ăn từ bột gạo quen thuộc của miền Trung - cũng đã trở thành đặc sản nổi tiếng, chinh phục thực khách bằng sự giản dị và hương vị tinh tế.
Miền Nam sợi hủ tiếu dai, bánh canh lại mềm dẻo. Những món như hủ tiếu Nam Vang, hủ tiếu Mỹ Tho, bún mắm, bún kèn… đã trở thành đặc sản, mang đậm dấu ấn giao thoa văn hóa. Sợi hủ tiếu Mỹ Tho với quy trình làm thủ công tỉ mỉ, đã tạo nên một món ăn có hương vị đặc trưng, khó quên. Hủ tiếu Sa Đéc với sợi to, trắng đục và dai mềm cũng là một phiên bản hủ tiếu rất được ưa chuộng. Bún mắm lại là sự kết hợp hoàn hảo giữa vị mặn của mắm, vị ngọt của tôm, thịt và vị thanh của rau sống. Ngoài ra, bánh xèo với lớp vỏ giòn rụm từ bột gạo, nhân tôm thịt, giá đỗ và ăn kèm rau sống cũng là một trong những món ăn đường phố nổi tiếng nhất của miền Nam.
Hành trình vươn tầm thế giới
Không chỉ chiếm lĩnh vị trí quan trọng trong lòng người Việt, các món ăn từ sợi gạo đã vượt ra khỏi biên giới, chinh phục thực khách năm châu. Phở, bún chả, bánh mì đã lọt vào danh sách những món ăn đường phố ngon nhất thế giới, được giới thiệu trên các kênh truyền hình, tạp chí ẩm thực quốc tế. Sự công nhận này không chỉ là niềm tự hào mà còn là minh chứng cho sự tinh tế, độc đáo của ẩm thực Việt Nam.
Phở, món ăn giản dị mà tinh tế, đã có mặt tại hầu hết các thành phố lớn trên thế giới. Người ta tìm đến phở không chỉ vì hương vị thơm ngon mà còn vì muốn khám phá một phần văn hóa Việt Nam. Bún chả cũng vậy, sau khi Tổng thống Obama thưởng thức tại một quán bình dân ở Hà Nội, món ăn này càng trở nên nổi tiếng và được nhiều người biết đến hơn.
Bên cạnh phở và bún chả, hủ tiếu, bánh canh cũng đang dần được biết đến rộng rãi. Sự xuất hiện của các nhà hàng Việt tại nước ngoài với thực đơn đa dạng từ sợi gạo đã giúp thế giới có cái nhìn toàn diện hơn về nền ẩm thực độc đáo này.
Ngày hội Sợi Gạo: Nâng tầm giá trị truyền thống
Sự kiện sắp tới sẽ là một cột mốc quan trọng, đánh dấu sự trở lại mạnh mẽ và tôn vinh xứng đáng cho những món ăn từ sợi gạo. Lần đầu tiên, TP.HCM sẽ tổ chức Ngày hội Sợi Gạo Việt lần thứ I năm 2025 với chủ đề “Món ngon từ Bún”, diễn ra từ ngày 16 đến ngày 19/10/2025 tại Công viên 23/9. Đây là một sự kiện đầy ý nghĩa, không chỉ là một lễ hội ẩm thực mà còn là một hành trình khám phá và lan tỏa giá trị văn hóa.
Theo chia sẻ của bà Nguyễn Thị Khánh, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch TPHCM, Trưởng Ban Tổ chức Ngày hội, sự kiện được kỳ vọng sẽ thu hút hơn 100.000 lượt khách tham quan, với hơn 100 gian hàng trưng bày các sản phẩm từ bột làm bún, sợi gạo và hàng trăm món ăn đặc sắc từ ba miền. Đây là cơ hội để các doanh nghiệp, làng nghề và những người yêu ẩm thực gặp gỡ, giao lưu và giới thiệu sản phẩm của mình.
Điểm nhấn của Ngày hội là chương trình xác lập kỷ lục "100 món ngon từ Sợi Gạo", hứa hẹn sẽ mang đến một bữa tiệc ẩm thực hoành tráng, thể hiện sự đa dạng và sáng tạo không ngừng của ẩm thực Việt. Cuộc thi “Nâng tầm Sợi Gạo” sẽ là sân chơi để các đầu bếp, nghệ nhân quảng bá, nâng cao giá trị của sợi gạo Việt trên bản đồ ẩm thực thế giới. Đây không chỉ là một cuộc thi nấu ăn mà còn là một thông điệp mạnh mẽ về việc bảo tồn và phát triển các giá trị văn hóa ẩm thực truyền thống.
Không chỉ dừng lại ở việc thưởng thức, khách tham quan còn có cơ hội trải nghiệm nhiều hoạt động ý nghĩa khác. Tại các khu vực giao lưu văn hóa, du khách sẽ được tìm hiểu về quy trình làm sợi gạo truyền thống, trực tiếp tham gia làm các loại bún, bánh hỏi… dưới sự hướng dẫn của các nghệ nhân đến từ các làng nghề nổi tiếng như làng nghề hủ tiếu Mỹ Tho. Đây là một cơ hội hiếm có để người dân thành thị và du khách nước ngoài được tiếp xúc với những nét đẹp văn hóa lâu đời, gắn liền với hạt gạo của dân tộc.
Ngày hội Sợi Gạo Việt lần thứ I không chỉ là một sự kiện thương mại mà còn là một lời khẳng định về tầm vóc và vị thế của ẩm thực Việt Nam. Với sự bảo trợ truyền thông từ Hội Nhà Báo và các Tiktoker, sự kiện hứa hẹn sẽ lan tỏa rộng rãi, tiếp cận được nhiều đối tượng, đặc biệt là giới trẻ, qua đó khơi dậy niềm tự hào về ẩm thực Việt. Việc tổ chức thành công ngày hội này sẽ góp phần quảng bá du lịch, văn hóa và ẩm thực Việt, đồng thời tạo ra một sân chơi chuyên nghiệp, uy tín cho các doanh nghiệp, làng nghề và những người yêu ẩm thực. Đây là một bước đi quan trọng trong nỗ lực của TP.HCM nhằm xây dựng một thương hiệu du lịch ẩm thực đẳng cấp, thu hút du khách trong và ngoài nước.
