Tổng cục Hàng không Dân dụng Thổ Nhĩ Kỳ vừa đưa ra một quy định mới nhằm siết chặt kỷ luật an toàn sau khi máy bay hạ cánh. Theo đó, kể từ tháng 5, bất kỳ hành khách nào tháo dây an toàn quá sớm, tự ý đứng dậy, lấy hành lý và chen lấn ra lối đi trước khi có thông báo chính thức từ tổ bay đều có thể bị xử phạt hành chính.
Mức phạt cụ thể không được cơ quan này công bố chi tiết, nhưng đài truyền hình Halk TV cho biết hành khách vi phạm có thể bị phạt lên đến 2.600 lira, tương đương khoảng 67 USD. Ngoài ra, quy định cũng mở rộng trách nhiệm đến các hãng hàng không. Nếu không nhắc nhở, kiểm soát hành khách theo đúng quy định, hãng bay cũng có thể đối mặt với các hình thức xử phạt hành chính.

Đây là động thái phản ứng trước thực trạng ngày càng phổ biến tại các chuyến bay nội địa và quốc tế ở Thổ Nhĩ Kỳ: nhiều hành khách đứng dậy ngay khi máy bay vừa tiếp đất, vội vàng tháo dây an toàn, lấy hành lý và tiến về phía cửa ra dù tín hiệu thắt dây vẫn còn bật. Một số hành khách còn chen lấn gây mất trật tự, thậm chí ảnh hưởng đến sự an toàn trong quá trình máy bay đang lăn bánh về bãi đỗ.
Theo luật hàng không quốc tế, hành khách chỉ được phép tháo dây an toàn và rời chỗ ngồi sau khi đèn báo hiệu thắt dây đã tắt hoàn toàn – thường là khi máy bay đã dừng hẳn tại cổng và cơ trưởng đưa ra thông báo. Tuy nhiên, trên thực tế, hành vi "nôn nóng" này vẫn thường xuyên xảy ra, đặc biệt ở những sân bay đông đúc.
Chuyên trang hàng không View From The Wing bình luận rằng việc đứng lên quá sớm không mang lại lợi thế cho hành khách trong việc rời khỏi máy bay. Trái lại, họ sẽ phải chờ đợi, chen chúc trong lối đi chật hẹp cùng những người khác và có thể gây nguy hiểm nếu máy bay phải phanh gấp do các tình huống bất ngờ như xe vận hành mặt đất va chạm, hay máy bay khác cắt ngang đường lăn.
Hãng hàng không quốc gia Turkish Airlines đã phát hành thông báo nội bộ đến toàn bộ tổ bay, yêu cầu tăng cường nhắc nhở hành khách tuân thủ tín hiệu an toàn và giữ trật tự sau khi máy bay hạ cánh. Thông báo nhấn mạnh: “Không đứng dậy hoặc di chuyển ra lối đi cho tới khi đến lượt bạn rời khỏi máy bay.”
Quy định mới của Thổ Nhĩ Kỳ được đánh giá là cần thiết trong bối cảnh ngành hàng không đang phục hồi mạnh sau đại dịch, lượng khách tăng cao và nhu cầu kiểm soát an toàn trong cabin ngày càng cấp thiết. Đây cũng có thể là tiền đề để nhiều quốc gia xem xét áp dụng các biện pháp tương tự nhằm nâng cao ý thức hành khách và đảm bảo hành trình bay an toàn, văn minh hơn.