Thứ 6, ngày 16 tháng 8, 2019, 8:36:21 Chiều

Nguồn gốc của phong tục lì xì ngày Tết

Khi nhắc đến những phong tục ngày Tết đặc biệt là với trẻ em, thì chắc hẳn sẽ nhớ đến ngay phong tục lì xì hay còn gọi là mừng tuổi. Phong tục "lì xì" hay còn gọi là "mừng tuổi" là phong tục bắt nguồn từ Trung Quốc nhưng được du nhập vào nước ta đã khá lâu qua ảnh hưởng của lịch sử, và dần dà đã trở thành một nét văn hóa và phong tục của người Việt Nam. Lì xì trong những ngày đầu năm mới theo quan niệm nhằm cầu chúc sự may mắn và bình an của người lớn đối với trẻ em. 

Theo truyền thuyết, xưa kia ở Trung Quốc tại Đông Hải có một cây đào to, có rất nhiều yêu quái sống trong bộng cây, nào là hồ ly tinh, chuột tinh, sói già… Chúng luôn muốn ra ngoài để gây hại, nhưng bình thường luôn có các thần tiên ở hạ giới canh giữ chúng nên không con nào thoát ra ngoài được. Nhưng hễ tới đêm giao thừa, tất cả thần tiên đều phải về trời để phân công lại nhiệm vụ, thế là lũ yêu tinh có cơ hội tự do nhân lúc chuyển giao nhiệm vụ của các vị thần. Nhân cơ hội đó, có một loại yêu quái gọi là con Tuy thường xuất hiện vào đêm giao thừa để xoa đầu trẻ con đang ngủ khiến lũ trẻ giật mình, khóc thét lên và sẽ bị bệnh sốt cao hoặc ngớ ngẩn. Vì thế những gia đình có con nhỏ phải thức cả đêm để canh không cho con Tuy hại con mình.

Một lần, có mấy vị tiên đi ngang nhà kia, hóa thành những đồng tiền nằm bên chỗ đứa trẻ. Cha mẹ chúng đem gói những đồng tiền ấy vào vải đỏ. Khi con Tuy đến, những đồng tiền lóe sáng, nó sợ hãi bỏ chạy. Phép lạ này lan truyền ra, rồi cứ Tết đến, người ta lại bỏ tiền vào trong những chiếc túi màu đỏ tặng cho trẻ con được gọi là "lì xì" nhằm chúc phúc và an bình cho trẻ nhỏ. 

li-xi-1672738400.jpg Ảnh: nguoiduatin

Một truyền thuyết khác lại kể rằng, có một con yêu quái thường xuất hiện vào đêm giao thừa, nó thích xoa đầu trẻ con đang ngủ ngon giấc, khiến chúng giật mình khóc thét. Vào ngày hôm sau, đứa trẻ xui xẻo gặp quỷ sẽ đau đầu, sốt cao không ngớt, khiến các bậc cha mẹ không dám chợp mắt.

Năm đó, có một gia đình ngoài 50 tuổi mới sinh được mụn con trai. Tuy nhiên, 8 vị tiên đi dạo qua nhà lại biết trước rằng cậu bé sẽ gặp tai họa với yêu quái, họ liền biến thành 8 đồng tiền, ngày đêm túc trực bên cậu bé. Khi thấy con ngủ say, hai vợ chồng người nông dân lại lấy giấy đỏ gói bên ngoài những đồng tiền, sau đó đặt 8 đồng tiền dưới gối của con rồi mới đi ngủ. Nửa đêm, con yêu quái xuất hiện, nó vừa định giơ tay xoa đầu đứa bé thì từ bên gối lóe lên những tia vàng sáng rực, khiến nó kinh hoàng bỏ chạy.  Cặp vợ chồng thấy vậy liền vui vẻ đem câu chuyện kể lại cho mọi người nghe. Từ đó, người dân học theo vợ chồng nọ, đem tiền vàng bọc trong phong bao đỏ để cầu chúc sự an lành mỗi năm. Lâu dần, trong dân gian có thêm tục cho trẻ tiền được bỏ trong phong bì đỏ, gọi là lì xì.

Trước đây lì xì chỉ dành cho trẻ em, nhưng theo thời gian thì tục "mừng tuổi" đã có chút thay đổi, thay vì chỉ trẻ em mới được "lì xì" thì một vài gia đình đã đổi thành những người có vai vế cao hơn sẽ lì xì cho những thành viên có vai vế thấp hơn (ví dụ như: anh chị lì xì cho em), và ngược lại những người trẻ cũng sẽ mừng tuổi những người lớn tuổi (ví dụ: con cháu lì xì cho ông bà)- nhằm mong muốn mọi người trong gia đình đều được may mắn và bình an trong năm mới.