- Mua sấu ở đâu được nhỉ?
- Lên Phan Đình Phùng
Câu hỏi và câu trả lời thường xuyên tôi nhận được và trả lời mỗi khi có bạn bè ghé tới Hà Nội chơi và muốn mua gì đặc trưng ở đây về làm quà biếu. Cứ mỗi độ thu qua, người ta sẽ đặc biệt nhớ tới một thức quà mộc mạc, giản dị thế nhưng… ngắn ngủi – sấu chín.
Cứ mỗi độ tháng 6 hàng năm, trên phố Phan Đình Phùng lúc nào cũng “nhộn nhịp”. Từ sấu xanh rồi tới sấu chín được bày bán ngay ven đường. Tôi là đứa không “hảo” đồ chua, những quả sấu xanh không đủ thu hút tôi bằng những quả sấu chín vàng, vỏ rám nắng. “Lũ” này hấp dẫn một cách kì lạ, chỉ cần nhắc thôi cũng đủ chảy nước miếng.
Sấu chín, vàng ươm, mỡ màng và mất đi vị chát vốn có của sấu non. Hương vị sấu chín không lẫn vào đâu được khi vẫn giữ được độ chua nhẹ, ngọt thanh với mùi thơm và giòn đặc trưng.
Bạn bè tôi thường thắc mắc, có gì mà mỗi độ thu về, tôi đều phải háo hức thưởng thức sấu chín tới như vậy? Cũng không có một câu trả lời nào chính xác, chỉ cảm thấy đang thưởng thức đúng cả hương vị đầu thu ở trong miệng. Tôi nhung nhớ cảm giác đấy dù mới ngày hôm qua “nhồm nhoàm” nhai sấu chín. Nhón từng quả sấu, chấm đẫm muối ớt, bỏ vào miệng rồi cười hả hê… thích thú tới lạ.
Nhiều người mua sấu chín về dầm muối ớt, người thì lựa chọn làm quà biếu phương xa. Thế nhưng thực tế, không phải ai cũng biết cách ăn sấu chín… đúng chuẩn người Hà Nội. Sấu chín vàng được gọt lớp vỏ bên ngoài, dầm với đường, muối và ớt bột trở thành thức quà đặc biệt cho mùa thu Hà Nội.
Từng mẹt sấu chín dầm đường lại được “se duyên” với muối ớt đỏ, thu hút ánh nhìn của du khách qua đường. Thức quà rẻ bèo của mùa thu Hà Nội lại thành điểm “dừng chân” của nhiều người. Chỉ cần nhìn mẹt sấu chín “sánh duyên” cùng muối ớt, vị giác sẽ ngay lập tức được kích thích. Ôi! Tuyệt!
Ẩm thực Hà thành không cầu kì. Sấu chín dầm cũng có sự đơn giản riêng biệt. Chiếc dao chuyên dụng gọt sấu cũng được làm cẩn thận để miếng sấu tròn trịa, đẹp mắt nhất. Với nhiều thế hệ người Hà Nội, sấu chín gắn bó từ những ngày còn bé, là kí ức của rất nhiều người mỗi độ thu về. Thu Hà Nội luôn phải có sấu chín.
Bởi lẽ, nếu không còn bóng dáng những chị gồng gánh những mẹt sấu trên vai cùng hương thơm của mùi sấu quện vào trong gió heo may, thu Hà Nội bỗng bớt đi nét thi vị vốn có. Là du khách phương xa, ghé tới Hà Nội mùa thu, đừng quên thưởng thức thức quà đặc biệt này. Chắc hẳn, ai nấy cũng sẽ nao lòng, nhớ mãi!
Hà Nội mùa sấu chín chưa em?
Hàng me Sài Gòn đang vào mùa thay lá
Thoang thoảng vị chua khiến lòng anh nhớ quá
Nhớ mùa sấu rụng phố Tràng Thi.
