Hoạt động này không chỉ nhằm khôi phục hiện trạng ban đầu của bảo vật mà còn là nỗ lực cấp thiết để bảo tồn, gìn giữ di sản cho các thế hệ mai sau.
Ngai vàng triều Nguyễn, từng là chứng nhân lịch sử của 13 đời vua nhà Nguyễn, đã bị kẻ xấu xâm hại, khiến phần tay ngai bên trái bị bẻ gãy, đập nát thành 14 mảnh. Vụ việc đã gây ra một tổn thất nghiêm trọng cho di sản văn hóa của dân tộc.
Theo kế hoạch của TP Huế, quá trình phục chế sẽ tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc bảo tàng học. Mọi công đoạn đều dựa trên cơ sở khoa học, sử dụng các tư liệu gốc và hình ảnh 3D để đảm bảo tính chính xác, trung thực. Các nghệ nhân sẽ ưu tiên sử dụng kỹ thuật và vật liệu truyền thống, tương thích với chất liệu ban đầu, không sáng tạo hay thêm bớt bất kỳ chi tiết nào.
Quy trình phục chế dự kiến bao gồm:
Thu hồi và ghép nối các mảnh vỡ: 14 mảnh vỡ của tay ngai sẽ được ghép nối lại một cách tỉ mỉ.
Xử lý và gia cố: Các vết nứt vỡ sẽ được xử lý bằng gỗ đồng chất hoặc bột gỗ trộn sơn sống. Các mộng gãy được phục chế bằng phương pháp “thay cốt” truyền thống.
Phục hồi bề mặt: Lớp sơn son thếp vàng sẽ được gia cố, chỉ phục hồi ở những chỗ bị mất, không làm mới toàn bộ hiện vật.
Phủ lớp bảo vệ: Một lớp phủ mỏng, trong suốt sẽ được phủ lên ngai vàng để chống ẩm mốc và bụi bẩn, bảo vệ hiện vật lâu dài.
Quá trình phục chế sẽ được thực hiện tại Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế, với sự tham gia của các nghệ nhân tay nghề cao và được giám sát chặt chẽ bởi một Hội đồng chuyên môn. Toàn bộ quy trình sẽ được ghi chép, quay phim, chụp ảnh để làm tư liệu.
Sau khi hoàn tất, ngai vàng sẽ được tái trưng bày tại vị trí cũ ở gian giữa điện Thái Hòa, với hệ thống kính cường lực bảo vệ mới được lắp đặt. Điều này cho thấy nỗ lực của các cơ quan chức năng trong việc vừa bảo tồn di sản, vừa tạo điều kiện cho du khách tham quan một cách an toàn nhất.
Ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Chủ tịch UBND TP Huế, khẳng định: “Việc phục chế ngai vàng triều Nguyễn là nhiệm vụ cấp thiết nhằm trả lại hiện trạng giống nhất với thời điểm hiện vật được công nhận bảo vật quốc gia năm 2015. Đây là cách chúng ta gìn giữ và phát huy giá trị của di sản văn hóa.”
Thông qua sự kiện này, TP Huế một lần nữa khẳng định cam kết bảo tồn và phát huy giá trị di sản, biến Cố đô trở thành điểm đến du lịch văn hóa – lịch sử hàng đầu của Việt Nam.
