Thứ 6, ngày 16 tháng 8, 2019, 8:36:21 Chiều

Mùa hè 2023: Cảnh báo nắng nóng kỷ lục do sự trở lại của El Nino?

Nắng nóng thực tế đã xuất hiện sớm từ giữa tháng 3 và hàng loạt kỷ lục nhiệt độ được thiết lập ở nhiều điểm đo khắp Việt Nam. Đầu tháng 5 đã ghi nhận kỷ lục nắng nóng nhất lịch sử cả nước, với nhiệt độ 44,2 độ tại Tương Dương (Nghệ An).

Năm 2023 dự báo sẽ thiết lập nhiều kỷ lục nắng nóng do El Nino tác động trên toàn thế giới. Trong 3 tháng đầu năm 2023, nhiệt độ mặt nước biển khu vực xích đạo trung tâm và phía Đông Thái Bình Dương thấp hơn TBNN 0,2 độ C, tuy nhiên vào tuần đầu tháng 5/2023, nhiệt độ mặt nước biển khu vực này tăng và hiện tại cao hơn TBNN 0,4 độ. Cơ quan theo dõi Biến đổi Khí hậu Copernicus của Liên minh châu Âu (EU) cho biết, sau 3 năm của kiểu thời tiết La Nina, El Nino sẽ quay trở lại và có khả năng phát triển mạnh vào cuối năm.

Đầu tháng 4/2023, các nước châu Á đã chịu đựng nắng nóng kỷ lục. Tại Việt Nam, El Nino có thể xuất hiện vào cuối tháng 5 hoặc đầu tháng 6 năm 2023 với xác suất khoảng 70-80% và kéo dài sang đầu năm 2024 tại Việt Nam, theo dự báo của cơ quan khí tượng. El Nino có thể gây tác động rõ nét nhất vào mùa Hè, các đợt El Nino mạnh có thể gây ra nhiều kỷ lục về nhiệt độ ở nhiều nơi.

el-nino-2142-1684375185.jpg
Hình ảnh ngọn lửa thiêu rụi cánh đồng lúa mì giữa Tabara và Losacio, trong đợt nắng nóng thứ 2 của năm 2022 tại tỉnh Zamora, Tây Ban Nha (Ảnh: Reuters)

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, trong điều kiện El Nino, nhiệt độ trung bình các tháng trên cả nước Việt Nam đều cao hơn bình thường, với các khu vực phía Nam chịu ảnh hưởng nhiều hơn phía Bắc. Trong năm 2023 tại Việt Nam, nắng nóng thực tế đã xuất hiện sớm từ giữa tháng 3 và hàng loạt kỷ lục nhiệt độ được thiết lập ở nhiều điểm đo trên cả nước. Đặc biệt, đầu tháng 5 đã ghi nhận kỷ lục nắng nóng nhất trong lịch sử Việt Nam, với nhiệt độ cao nhất ghi nhận được là 44,2 độ tại Tương Dương (Nghệ An) ngày 7/5/2023. 

Cơ quan khí tượng cho biết, dự báo nắng nóng sẽ gay gắt hơn và kéo dài lâu hơn so với năm 2022, khoảng từ 5-7 ngày, đặc biệt là ở khu vực Trung Bộ. Ngoài ra, số đợt không khí lạnh sẽ ít hơn so với bình thường trong những năm El Nino, và thời gian kết thúc hoạt động của không khí lạnh ở Việt Nam sẽ sớm hơn.

el-nino-2-3936-1684378789.jpg
Hạn hán kéo dài tại đồng ngô ở ngoại ô Buenos Aires, Argentina năm 2022 (Ảnh: Reuters)

Mặc dù trong điều kiện El Nino, lượng mưa có xu hướng giảm, nhưng vẫn có thể xuất hiện những kỷ lục về lượng mưa lớn nhất trong 24 giờ. Ví dụ, vào cuối tháng 7/2015, tại Quảng Ninh đã xuất hiện mưa lớn lịch sử dù đang trong điều kiện El Nino. Năm 2009, cơn bão số 9 (Ketsana) đã đi vào địa phận các tỉnh Quảng Nam - Quảng Ngãi và gây ra đợt lũ lớn, lũ lịch sử vào cuối tháng 9. Đỉnh lũ năm 2009 tại các sông chính từ Quảng Bình đến Phú Yên đều vượt báo động 3, gây ra ngập lụt nghiêm trọng từ Quảng Bình đến Khánh Hòa và Kon Tum.

Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết, Tổng cục Khí tượng thủy văn đã thông tin cho các bộ, ngành và địa phương về phương án ứng phó với nguy cơ nắng nóng, hạn hán, thiếu nước và xâm nhập mặn. Các bộ, ngành và địa phương được yêu cầu chủ động triển khai các biện pháp cấp bách để ứng phó với tình trạng này.