Khánh thành công trình tôn tạo Khu tưởng niệm nơi hy sinh của 16 thanh niên xung phong

Tham dự buổi lễ có các Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương; Bộ trưởng Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng; Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị Lê Ngọc Quang.

Cùng dự có lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo các tỉnh Hưng Yên, Hà Tĩnh…; thân nhân 16 thanh niên xung phong (TNXP) hy sinh tại bến phà II Long Đại và đông đảo nhân dân trên địa bàn tỉnh.

Trong những năm chiến tranh, Bến phà Long Đại là trọng điểm bị máy bay Mỹ đánh phá ác liệt nhằm chia cắt hậu phương lớn miền Bắc với chiến trường miền Nam. Trước mưa bom, bão đạn, các chiến sĩ TNXP vẫn kiên cường bám trụ, cứu người, cứu hàng, giữ vững tuyến chi viện. Lực lượng dân quân, công binh, đặc biệt là các đơn vị TNXP đã kiên cường bám trụ từng tấc đất, dũng cảm đánh trả máy bay Mỹ, rà phá bom mìn, bảo đảm mạch máu giao thông thông suốt với tinh thần “Sống bám cầu, bám đường-Chết kiên cường, dũng cảm”. Bi tráng nhất là sự hy sinh anh dũng của 16 cán bộ, chiến sĩ TNXP C130 (quê Thái Bình, nay là tỉnh Hưng Yên) vào tháng 9/1972.

Trong các trận bom ác liệt ngày 19 và 23/9/1972, 16 chiến sĩ TNXP đã ngã xuống khi đang làm nhiệm vụ vận chuyển, mở đường để giữ vững mạch máu chi viện cho chiến trường miền Nam. Sự hy sinh ấy đã trở thành biểu tượng bất tử của tinh thần “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”, để hôm nay, Bến phà Long Đại mãi là “địa chỉ đỏ” trong hành trình tri ân và giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ.

Nhận thức rõ giá trị thiêng liêng đó, trong nhiều năm qua, tỉnh Quảng Trị đã quan tâm đầu tư, tôn tạo khu di tích. Năm 2012, Nhà bia tưởng niệm 16 TNXP hy sinh được khánh thành, là nơi nhân dân và du khách dâng hương tưởng niệm. Đến tháng 4/2025, với sự chung tay của cả hệ thống chính trị của tỉnh, sự đồng hành của Tập đoàn T&T và các tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh, công trình tu bổ, tôn tạo toàn diện khu di tích lịch sử này đã hoàn thành và bàn giao đưa vào sử dụng. Di tích đã được trùng tu, tôn tạo gồm: Xây mới Đài tưởng niệm; Nhà khánh tiệc, nhà trưng bày tư liệu hiện vật; nhà chờ và bến thuyền, bãi đậu xe. Đồng thời, cải tạo, nâng cấp các hạng mục hiện có, như: Mái ngói Nhà bia tưởng niệm; cổng, hàng rào; sân hành lễ và chỉnh trang khuôn viên…, với tổng mức đầu tư gần 20 tỉ đồng.

Nhân dịp này, lãnh đạo Trung ương, lãnh đạo tỉnh, Hội Cựu TNXP Việt Nam đã trao quà cho các cựu TNXP trên địa bàn tỉnh Quảng Trị và thân nhân 16 TNXP hy sinh tại bến phà II Long Đại.

Đặc biệt, Đài tưởng niệm được thiết kế mô phỏng hình bó lúa với 16 cây lúa, tổng chiều cao 16m; khối bệ đài và hình ngôi sao cao 1,6m; được đặt trang trọng tại trung tâm và khuôn viên bố trí đường dạo xung quanh, trồng hoa, cảnh quan. Thân trụ bằng thép nhúng nóng bền bỉ với thời gian. Khu di tích được mở rộng khang trang, không chỉ đáp ứng nhu cầu tưởng niệm, tri ân mà còn tạo không gian văn hóa-lịch sử giàu ý nghĩa, góp phần kết nối di tích này với các “địa chỉ đỏ” khác, hình thành tuyến du lịch văn hóa-lịch sử độc đáo trên quê hương Quảng Trị anh hùng.

Trước đó, các đại biểu đã dâng hương tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ tại Đền tưởng niệm liệt sĩ Trường Sơn-Bến phà Long Đại và Bia tưởng niệm Di tích lịch sử quốc gia Bến phà II Long Đại.