Sáng ngày 31/10/2025, tại Khách sạn Mường Thanh (78 Thợ Nhuộm, Hà Nội), Hiệp hội Du lịch Việt Nam phối hợp với Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP), Quỹ Môi trường Toàn cầu (GEF) và Chương trình tài trợ các dự án nhỏ (SGP) tổ chức Hội thảo góp ý dự thảo đề xuất Dự án “Mô hình quản lý điểm đến du lịch hiệu quả có sự tham gia của các bên liên quan hướng tới môi trường du lịch xanh, không rác thải nhựa và carbon thấp”.
Sự kiện nhằm tạo diễn đàn trao đổi giữa các cơ quan quản lý, hiệp hội, chuyên gia và doanh nghiệp trong việc xây dựng mô hình quản lý điểm đến du lịch theo hướng hiệu quả, bền vững và thân thiện với môi trường, góp phần thúc đẩy mục tiêu du lịch xanh, không rác thải nhựa và phát thải carbon thấp tại Việt Nam.
Hội thảo có sự hiện diện của ông Vũ Thế Bình - Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam, ông Phạm Văn Thủy - Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, ông Vũ Quốc Trí - Tổng Thư ký Hiệp hội Du lịch Việt Nam, ông Phùng Quang Thắng - Chủ tịch Liên chi hội Du lịch Xanh Việt Nam, các hiệp hội và doanh nghiệp du lịch địa phương, đại diện Ban Nghiên cứu Du lịch (Viện Văn hóa, Nghệ thuật và Du lịch Việt Nam), Viện Kinh tế Du lịch, Công ty Cổ phần Dịch vụ Tây Yên Tử, cùng các tổ chức và cơ quan báo chí quan tâm đến phát triển du lịch xanh và bền vững.
- Việt Nam có thêm 2 “Làng Du lịch tốt nhất năm 2025”: Khẳng định hướng đi bền vững Du lịch xanh gắn với sinh kế nông nghiệp
- Doanh nhân Phạm Thị Thanh Thúy: Kiên định kiến tạo Treviettours – biểu tượng du lịch xanh, bản sắc và uy tín Việt Nam
- Ecohost – Hệ sinh thái du lịch xanh bền vững, điểm tựa cho cộng đồng
Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Vũ Thế Bình - Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam nhấn mạnh, việc xây dựng mô hình quản lý điểm đến du lịch hiệu quả có sự tham gia của các bên liên quan là hướng đi cần thiết để cụ thể hóa mục tiêu phát triển du lịch xanh, không rác thải nhựa và carbon thấp. Ông cho rằng, đây không chỉ là thay đổi về nhận thức mà còn là hành động thực tiễn, đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa cơ quan quản lý, hiệp hội, doanh nghiệp và địa phương, qua đó tạo nền tảng để mô hình được nhân rộng và lan tỏa trong toàn ngành.
Tại hội thảo, bà Nguyễn Thị Lan Hương - chuyên gia Ban Nghiên cứu Du lịch (Viện Văn hóa, Nghệ thuật và Du lịch Việt Nam) đã trình bày dự thảo đề xuất Dự án “Xây dựng mô hình quản lý điểm đến du lịch hiệu quả có sự tham gia của các bên liên quan hướng tới môi trường du lịch xanh, không rác thải nhựa và carbon thấp”.
Dự án do Hiệp hội Du lịch Việt Nam chủ trì, phối hợp với UNDP, GEF và SGP, triển khai trong 12 tháng, thí điểm tại Khu du lịch tâm linh - sinh thái Tây Yên Tử, tỉnh Bắc Ninh. Mục tiêu hướng tới việc xây dựng mô hình quản lý điểm đến tích hợp, phát huy sự tham gia của chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng; đồng thời giảm thiểu rác thải nhựa, phát thải carbon và nâng cao năng lực quản lý du lịch xanh ở cấp cơ sở.
Nội dung dự án tập trung vào ba hướng chính gồm: nâng cao nhận thức về du lịch xanh và chuyển đổi bền vững; xây dựng mô hình quản lý điểm đến theo bộ tiêu chí du lịch xanh của Hiệp hội Du lịch Việt Nam; và thúc đẩy các giải pháp du lịch carbon thấp, không rác thải nhựa. Theo bà Hương, Tây Yên Tử là điểm đến giàu tiềm năng tự nhiên và văn hóa, thích hợp để hình thành mô hình đồng quản lý giữa nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng, làm cơ sở nhân rộng trên phạm vi cả nước.
Tiếp nối chương trình, ông Lê Đức Thắng - Chủ tịch HĐND xã Tây Yên Tử, tỉnh Bắc Ninh giới thiệu tổng quan về tiềm năng phát triển du lịch tâm linh và sinh thái tại Tây Yên Tử. Ông cho biết, xã Tây Yên Tử được hình thành trên cơ sở sáp nhập thị trấn Tây Yên Tử và xã Thanh Luận, có diện tích tự nhiên hơn 132 km², dân số trên 10.000 người với gần 30% là đồng bào dân tộc thiểu số. Nơi đây sở hữu hệ sinh thái rừng nguyên sinh phong phú, cảnh quan hùng vĩ cùng giá trị văn hóa, tâm linh gắn liền với Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử, mang đậm triết lý “Phật tại tâm”, “Hòa quang đồng trần” và tinh thần tam giáo đồng nguyên.
Theo ông Thắng, Tây Yên Tử hiện đang triển khai khu du lịch tâm linh, sinh thái quy mô 188 ha, tích hợp giữa bảo tồn thiên nhiên và phát triển hạ tầng du lịch bền vững. Địa phương đặt mục tiêu trở thành trung tâm du lịch tâm linh và sinh thái tiêu biểu của vùng Đông Bắc, hướng tới đạt chứng nhận “Điểm đến du lịch xanh VITA Green” vào năm 2025. Bên cạnh việc phát huy giá trị văn hóa, lịch sử, Tây Yên Tử cũng chú trọng phát triển du lịch cộng đồng, bảo tồn nghề thủ công, âm nhạc dân gian và tri thức y học cổ truyền của các dân tộc địa phương, hướng tới mô hình du lịch hài hòa giữa con người, thiên nhiên, văn hóa.
Tiếp nối chương trình, bà Dương Thị Thanh - Chủ tịch Hiệp hội Du lịch tỉnh Ninh Bình đã đứng lên chia sẻ kinh nghiệm xây dựng điểm đến du lịch xanh của địa phương. Bà cho biết, Ninh Bình đã ban hành nhiều nghị quyết chuyên đề về phát triển du lịch, trong đó xác định ba trụ cột chính là doanh nghiệp, nhà nước và cộng đồng dân cư, lấy cộng đồng làm trung tâm của quá trình chuyển đổi xanh. Từ năm 2023 đến 2024, Ninh Bình được lựa chọn là một trong hai địa phương thí điểm Dự án “Giảm thiểu rác thải nhựa trong lĩnh vực du lịch”, qua đó tổ chức nhiều chương trình tập huấn, truyền thông và hướng dẫn kỹ thuật cho người dân tại các khu du lịch trọng điểm như Tràng An, Tam Cốc - Bích Động, Động Thiên Hà.
Kết quả, đến cuối năm 2024, tỉnh đã có 10 cơ sở được công nhận đạt chuẩn Du lịch Xanh của Liên chi hội Du lịch Xanh Việt Nam. Theo bà Thanh, chính sự tham gia chủ động của cộng đồng - những “người giữ di sản sống”, cùng sự đồng hành của doanh nghiệp và chính quyền là yếu tố quyết định giúp Ninh Bình trở thành hình mẫu về phát triển điểm đến du lịch xanh, thân thiện và bền vững.
Trong phần thảo luận về dự thảo đề xuất Dự án, các đại biểu đã đưa ra nhiều ý kiến đóng góp nhằm hoàn thiện mô hình quản lý điểm đến du lịch xanh. Mở đầu, ông Phạm Văn Thủy - Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam chia sẻ quan điểm định hướng của cơ quan quản lý nhà nước về phát triển du lịch bền vững và tăng trưởng xanh.
Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam đánh giá cao sáng kiến của Hiệp hội Du lịch Việt Nam trong việc xây dựng mô hình quản lý điểm đến du lịch hiệu quả có sự tham gia của các bên liên quan hướng tới môi trường du lịch xanh, không rác thải nhựa và carbon thấp. Ông nhấn mạnh, phát triển du lịch xanh là yêu cầu cấp bách, phù hợp với Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030 và các mục tiêu tăng trưởng xanh, thích ứng biến đổi khí hậu. Theo ông, ngành du lịch cần tập trung vào việc sử dụng hợp lý tài nguyên, bảo tồn đa dạng sinh học, giảm phát thải khí nhà kính và gắn phát triển du lịch với bảo tồn văn hóa, phát huy giá trị di sản. Đồng thời, chú trọng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch, thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý điểm đến và khuyến khích doanh nghiệp, cộng đồng hướng tới lối sống xanh, tiêu dùng du lịch bền vững.
Tiếp nối ý kiến của các cơ quan quản lý, bà Triệu Thị Hoa - Giám đốc Hợp tác xã Du lịch Bản Mậu (xã Tây Yên Tử) chia sẻ góc nhìn từ thực tiễn hoạt động du lịch cộng đồng. Bà cho biết, người dân địa phương trước đây chủ yếu làm nông nghiệp, nhưng nay đã từng bước tham gia phát triển du lịch gắn với bảo tồn văn hóa và gìn giữ môi trường. Các hoạt động của Hợp tác xã đều hướng đến việc giữ gìn phong tục truyền thống, tạo sinh kế bền vững cho đồng bào dân tộc, đồng thời xây dựng hình ảnh mỗi người dân là một “tác nhân xanh” góp phần lan tỏa tinh thần du lịch thân thiện, sạch đẹp. Bà bày tỏ mong muốn tiếp tục nhận được sự hỗ trợ, phối hợp từ chính quyền và các tổ chức để cộng đồng có thêm điều kiện tham gia sâu hơn vào các chương trình phát triển du lịch xanh tại địa phương.
Ở góc nhìn từ phía doanh nghiệp, bà Nguyễn Thị Kim Ngân - Giám đốc vận hành Công ty Cổ phần Du lịch Tây Yên Tử cho biết, đơn vị rất vinh dự được lựa chọn tham gia Dự án “Mô hình quản lý điểm đến du lịch hiệu quả có sự tham gia của các bên liên quan”, đồng thời cũng là điểm đến được công nhận Nhãn Du lịch Xanh VITA Green. Theo bà Ngân, chuyển đổi xanh phải bắt đầu từ nhận thức và hành động cụ thể trong quản lý, vận hành hạ tầng và dịch vụ du lịch.
Tại khu du lịch, doanh nghiệp đã triển khai nhiều giải pháp thiết thực như giảm thiểu rác thải nhựa, thay thế vật liệu nylon bằng sản phẩm tái sử dụng, chuyển sang sử dụng hóa chất sinh học, chai thủy tinh, áp dụng tiêu chí xanh trong xây dựng và tiết kiệm năng lượng. Đồng thời, công ty cam kết đồng hành cùng cộng đồng dân tộc Dao tại Bản Mậu, hỗ trợ phát triển và quảng bá các sản phẩm đặc trưng như thuốc nam, lá tắm, ẩm thực và nghi lễ văn hóa truyền thống, góp phần hình thành chuỗi giá trị xanh giữa doanh nghiệp - cộng đồng - điểm đến.
Từ kinh nghiệm thực tiễn tại địa phương từng tham gia các mô hình du lịch xanh, bà Lê Thị Thanh - Phó Chủ tịch UBND xã Gia Vân (tỉnh Ninh Bình) chia sẻ, việc phát triển du lịch gắn với bảo tồn cảnh quan và gìn giữ giá trị bản địa đã mang lại hiệu quả rõ rệt cho cộng đồng. Tại Gia Vân, hoạt động du lịch chủ yếu dựa vào trải nghiệm tự nhiên và văn hóa truyền thống, giúp duy trì môi trường sinh thái trong lành và nét sống mộc mạc của người dân. Theo bà Thanh, đây là hướng đi phù hợp với tinh thần của Dự án “Mô hình quản lý điểm đến du lịch hiệu quả có sự tham gia của các bên liên quan”, và là cơ sở để địa phương tiếp tục phối hợp với Sở Du lịch Ninh Bình và Hiệp hội Du lịch trong việc xây dựng điểm đến du lịch xanh, thân thiện và bền vững.
Ở phần nội dung tiếp theo của hội thảo, bà Nguyễn Thị Thu Huyền - Điều phối viên Quốc gia Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP/GEF SGP) đánh giá cao sáng kiến của Hiệp hội Du lịch Việt Nam trong việc triển khai Dự án “Mô hình quản lý điểm đến du lịch hiệu quả có sự tham gia của các bên liên quan hướng tới môi trường du lịch xanh, không rác thải nhựa và carbon thấp”. Bà cho biết, UNDP coi du lịch là một trong những cách tiếp cận nhanh và hiệu quả để thúc đẩy phát triển sinh kế bền vững, đặc biệt tại các khu vực có đồng bào dân tộc thiểu số.
Từ khảo sát thực tế tại Tây Yên Tử, bà Huyền bày tỏ ấn tượng trước tiềm năng tự nhiên và văn hóa của khu vực, đồng thời khẳng định UNDP sẽ tiếp tục đồng hành và hỗ trợ kỹ thuật, tài chính để dự án được triển khai hiệu quả, gắn kết với các chương trình phát triển xanh và bảo tồn đa dạng sinh học. Bà nhấn mạnh, sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng sẽ là yếu tố quyết định giúp Tây Yên Tử trở thành hình mẫu điểm đến xanh, bền vững và có khả năng nhân rộng trong tương lai.
Kết thúc hội thảo, ông Vũ Thế Bình - Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam ghi nhận và đánh giá cao những ý kiến đóng góp thiết thực của các đại biểu, đồng thời nhấn mạnh rằng sự thành công của dự án chỉ có thể đạt được khi có sự chung tay của toàn ngành du lịch và các địa phương. Ông cho biết, Hiệp hội sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bên liên quan, trong đó có sự đồng hành hỗ trợ của VNPT và các đối tác phát triển, nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai các hoạt động của dự án.
Theo ông Bình, điều quan trọng là mỗi đơn vị, mỗi địa phương cần nỗ lực thực hiện tốt vai trò và trách nhiệm của mình, không chỉ trong đầu tư hạ tầng mà còn trong đào tạo nhân lực, phát triển sản phẩm và nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch xanh. Ông cũng cho biết Hiệp hội đã làm việc với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bắc Ninh và sẽ tiếp tục vận động sự tham gia của lãnh đạo tỉnh để đảm bảo dự án được triển khai đồng bộ và hiệu quả.
Với niềm tin vào sự hợp lực của các cơ quan, doanh nghiệp và cộng đồng, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam bày tỏ kỳ vọng Tây Yên Tử sẽ sớm trở thành điểm đến du lịch xanh tiêu biểu của Việt Nam trong thời gian tới.
Một số khoảnh khắc chụp ảnh lưu niệm cuối buổi hội thảo:
