Xây dựng Hà Nội hiện đại, đậm đà bản sắc
Hà Nội không chỉ là trung tâm chính trị và kinh tế mà còn đang khẳng định mình là điểm đến văn hóa sáng tạo hàng đầu Việt Nam. Từ những khu phố cổ kính đến các không gian nghệ thuật đương đại, thủ đô mang trong mình một sức sống văn hóa độc đáo, kết hợp giữa truyền thống và hiện đại. Các không gian văn hóa sáng tạo tại Hà Nội không chỉ là nơi gặp gỡ của các nghệ sĩ trẻ, nhà sáng tạo mà còn là điểm đến hấp dẫn đối với du khách quốc tế, những người luôn tìm kiếm những trải nghiệm văn hóa độc đáo và khác biệt.
Việc phát triển mạnh mẽ mạng lưới không gian văn hóa sáng tạo không chỉ giúp Hà Nội thu hút thêm lượng khách du lịch mà còn góp phần thúc đẩy giao lưu văn hóa, mở rộng hợp tác quốc tế và nâng tầm hình ảnh văn hóa thủ đô trên bản đồ thế giới.
Các chuyên gia trao đổi tại buổi Gặp mặt các không gian văn hóa sáng tạo Hà Nội.
Chiều ngày 6/5/2025, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội và sự hỗ trợ của Văn phòng UNESCO tại Hà Nội đã tổ chức Gặp mặt các không gian văn hóa sáng tạo độc lập, tư nhân và công lập với sự tham gia của đại diện các quận, huyện, các trường đại học, viện nghiên cứu, và các cơ quan văn hóa nước ngoài tại Hà Nội. Sự kiện nhằm chính thức kêu gọi các nhóm và tổ chức văn hóa sáng tạo đăng ký trở thành thành viên Mạng lưới không gian văn hóa sáng tạo Hà Nội, đồng thời giới thiệu về hoạt động của Trung tâm điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội.
Phát biểu tại sự kiện, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội, bà Bạch Liên Hương khẳng định nỗ lực và tầm quan trọng của các cộng đồng và không gian văn hóa sáng tạo Hà Nội: “Chính từ những hoạt động bền bỉ, những dự án ý nghĩa của cộng đồng sáng tạo, hình thành các không gian sáng tạo, diện mạo văn hóa của Hà Nội ngày càng trở nên đa dạng hơn. Các không gian sáng tạo thực sự là những "hạt nhân đổi mới", góp phần mạnh mẽ trong việc xây dựng bản sắc văn hóa sáng tạo đặc trưng của Thủ đô, phát triển kinh tế sáng tạo và thúc đẩy hình ảnh một Hà Nội trẻ trung, năng động, hiện đại mà vẫn đậm đà truyền thống.
Mạng lưới các không gian văn hóa sáng tạo của thành phố được hình thành sẽ góp phần kết nối các không gian văn hóa sáng tạo; giới thiệu, chia sẻ, hỗ trợ triển khai ươm mầm tài năng, thí điểm các ý tưởng trong lĩnh vực sáng tạo, tổ chức tọa đàm, tập huấn, hỗ trợ kết nối hợp tác…
Thu hút du khách qua các sự kiện văn hóa
Ông Jonathan Baker, Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam nhận định rằng việc Hà Nội kêu gọi tham gia Mạng lưới các không gian văn hóa sáng tạo của thành phố là “động thái quan trọng nhằm kết nối, công nhận và hỗ trợ những tác nhân sáng tạo đa dạng định hình nên nền văn hóa của thành phố mỗi ngày”.
Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam cũng cho rằng sự ra đời của Trung tâm điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội, với sự chỉ đạo của Sở Văn hóa Thể thao Hà Nội cũng như sự hỗ trợ của Văn phòng UNESCO tại Việt Nam sẽ cung cấp nền tảng thể chế vững chắc nhằm hỗ trợ việc học tập, hợp tác và đối thoại chính sách cho và với cộng đồng sáng tạo.
Ông Jonathan Baker, Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam.
“Chúng tôi khuyến khích tất cả các không gian sáng tạo—lớn và nhỏ, công cộng và độc lập—tham gia vào hệ sinh thái đang phát triển này. Ý tưởng, tiếng nói và biểu đạt văn hóa của bạn là điều cần thiết để định hình tương lai sáng tạo của Hà Nội” - ông Jonathan Baker ngỏ lời kêu gọi các không gian văn hóa sáng tạo tham gia Mạng lưới chính thức của Hà Nội.
Không gian văn hóa sáng tạo có sức hấp dẫn đặc biệt đối với du khách quốc tế, đặc biệt là những người quan tâm đến nghệ thuật và văn hóa địa phương. Thông qua các hoạt động như triển lãm nghệ thuật, hội thảo sáng tạo, các sự kiện âm nhạc, văn hóa và các chương trình giáo dục, các không gian này có thể thu hút lượng lớn du khách đến với Hà Nội.
Ngoài ra, các chương trình giao lưu văn hóa với nghệ sĩ quốc tế còn tạo cơ hội để các không gian văn hóa tại Hà Nội được quảng bá rộng rãi hơn trên các nền tảng truyền thông quốc tế, từ đó gia tăng sự thu hút đối với du khách nước ngoài.
Một trong những lợi ích lớn nhất khi tham gia vào Mạng lưới KGVHST tại Hà Nội là cơ hội mở rộng hợp tác văn hóa. Các không gian văn hóa sáng tạo có thể liên kết với nhau để tổ chức các sự kiện, triển lãm và hoạt động giao lưu văn hóa, qua đó tạo điều kiện cho các nghệ sĩ trẻ được tiếp xúc với các xu hướng mới, học hỏi từ những người đi trước và phát triển kỹ năng.
Ngoài ra, các không gian văn hóa cũng có thể kết nối với các tổ chức văn hóa quốc tế để thúc đẩy giao lưu nghệ thuật xuyên biên giới. Điều này không chỉ giúp quảng bá văn hóa Việt Nam mà còn mang đến những cơ hội hợp tác quốc tế tiềm năng.
Bảo tàng Hà Nội - Không gian sáng tạo được nhiều người yêu thích.
Thúc đẩy mạng lưới hợp tác văn hóa
Tại sự kiện chiều 6/5, Hồ sơ đăng ký tham gia Mạng lưới Không gian văn hóa sáng tạo Hà Nội được chính thức công bố. Dự kiến vào cuối tháng 6, Lễ công bố và trao chứng nhận thành viên Mạng lưới sẽ diễn ra tại Hà Nội.
Theo công bố, khi trở thành thành viên chính thức, các thành viên Mạng lưới không gian văn hóa sáng tạo Hà Nội sẽ được đăng ký tổ chức các hoạt động tại Trung tâm điều phối các hoạt động sáng tạo và khu vực cảnh quan tại Bảo tàng Hà Nội; được hưởng các chính sách ưu đãi về thuế theo quy định; được hỗ trợ tuyên truyền, quảng bá các hoạt động của không gian trên hệ thống các kênh thông tin chính thức của Hà Nội - thành phố sáng tạo; được hướng dẫn, hỗ trợ thủ tục cấp phép tổ chức sự kiện và cấp phép quảng cáo theo quy định.
Các thành viên sẽ tham gia các hoạt động của Mạng lưới không gian văn hóa sáng tạo thành phố Hà Nội, kết nối với hoạt động của các thành viên trong Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO trong khu vực và quốc tế; được hưởng sự kết nối, hỗ trợ địa điểm và hỗ trợ tổ chức các hoạt động sáng tạo tại các không gian tuyến phố đi bộ, các thiết chế văn hóa, di tích lịch sử văn hóa phù hợp.
Các chuyên gia mạng lưới không gian văn hóa sáng tạo giao lưu.
Thành phố Hà Nội sẽ tổ chức đánh giá, khen thưởng hàng năm cho các đơn vị, tổ chức và cá nhân là thành viên Mạng lưới có nhiều hoạt động đóng góp trong lĩnh vực thiết kế sáng tạo, trường hợp có thành tích xuất sắc sẽ đề xuất khen thưởng cấp Thành phố.
Theo các chuyên gia, việc hình thành một mạng lưới KGVHST không chỉ dừng lại ở phạm vi trong nước mà còn cần mở rộng ra khu vực và quốc tế. Tham gia các tổ chức, liên minh văn hóa toàn cầu sẽ giúp Hà Nội có thêm cơ hội để học hỏi và kết nối với các trung tâm văn hóa sáng tạo hàng đầu thế giới.
Các sự kiện văn hóa quốc tế như liên hoan nghệ thuật, triển lãm quốc tế và các chương trình trao đổi nghệ sĩ là những cơ hội tuyệt vời để các không gian văn hóa tại Hà Nội khẳng định thương hiệu và đưa văn hóa Việt Nam ra thế giới.
Những thách thức cần đối mặt
Đóng góp ý kiến cho hoạt động của mạng lưới sáng tạo, một số đại biểu và chuyên gia cho rằng, mặc dù có tiềm năng phát triển lớn, nhưng các không gian văn hóa sáng tạo tại Hà Nội vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức. Nguồn lực tài chính hạn chế, thiếu sự hỗ trợ về chính sách và thiếu không gian vật lý là những trở ngại lớn.
Ngoài ra, để xây dựng được một mạng lưới vững mạnh, cần có sự cam kết tham gia lâu dài từ các bên liên quan, đồng thời cần có những chiến lược phát triển bền vững, đặc biệt là trong việc kết nối với các tổ chức văn hóa quốc tế. Mạng lưới cũng cần xây dựng một hệ thống địa điểm sáng tạo, cần có danh sách các đơn vị tham gia sáng tạo để liên kết, hỗ trợ, phối hợp cùng nhau. Mạng lưới Không gian Văn hóa Sáng tạo Thủ đô không chỉ là nơi kết nối các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật mà còn là bệ phóng để Hà Nội trở thành một trung tâm văn hóa sáng tạo quốc tế.
Thúc đẩy hợp tác văn hóa trong nước và quốc tế, thu hút khách du lịch thông qua các hoạt động văn hóa sáng tạo không chỉ góp phần làm phong phú đời sống văn hóa thủ đô mà còn góp phần gia tăng vị thế của Hà Nội trên bản đồ văn hóa khu vực và toàn cầu. Đã đến lúc các không gian văn hóa sáng tạo tại Hà Nội cùng bắt tay xây dựng một mạng lưới vững mạnh, vì một Hà Nội sáng tạo, hội nhập và phát triển bền vững.