Ngày 22/9/2025 tại Hà Nội, Ủy ban Paralympic Việt Nam đã long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 30 năm thành lập (1995-2025) với sự tham dự của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành, đại diện quốc tế, cùng đông đảo huấn luyện viên, vận động viên và khách mời. Sự kiện đánh dấu chặng đường phát triển đầy nghị lực của phong trào thể thao người khuyết tật, đồng thời khẳng định khát vọng hòa nhập và vươn tầm quốc tế.
Phát biểu tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước gửi lời tri ân sâu sắc tới các thế hệ cán bộ, huấn luyện viên, vận động viên cùng những tổ chức, cá nhân đã đồng hành trong suốt ba thập kỷ. Ông nhấn mạnh thể thao người khuyết tật không chỉ mang lại những thành tích vẻ vang trên đấu trường quốc tế mà còn là nguồn cảm hứng lớn lao, khẳng định rằng khuyết tật không phải là rào cản mà có thể trở thành điểm khởi đầu cho những hành trình phi thường. Từ những câu chuyện vượt khó, các vận động viên đã thay đổi góc nhìn xã hội, từ sự thương cảm sang trân trọng, từ hoài nghi sang ngưỡng mộ, góp phần lan tỏa thông điệp nhân văn và khích lệ hàng triệu con người cùng nuôi dưỡng niềm tin và khát vọng sống.
Ủy ban Paralympic Việt Nam tiền thân là Hiệp hội Thể thao Người khuyết tật Việt Nam, được thành lập ngày 11/9/1995 theo Quyết định số 554/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Từ những ngày đầu còn nhiều thiếu thốn, phong trào đã lan tỏa rộng rãi, hình thành hàng trăm câu lạc bộ tại 45/63 tỉnh, thành phố và thu hút hàng chục nghìn người tham gia tập luyện thường xuyên. Năm 2001, Việt Nam lần đầu tiên tham gia Đại hội Thể thao Người khuyết tật Đông Nam Á (ASEAN Para Games) và nhanh chóng đạt được thành tích cao, xếp hạng Nhì toàn đoàn tại kỳ Đại hội lần thứ II. Tiếp đó, thể thao người khuyết tật Việt Nam đã từng bước hội nhập quốc tế sâu rộng, giành được nhiều huy chương quý giá tại các kỳ Asian Para Games, Paralympic, khẳng định vị thế trên trường khu vực và thế giới.
Trong 30 năm phát triển, thể thao người khuyết tật Việt Nam đã ghi dấu nhiều cột mốc quan trọng. Năm 2000, đoàn Việt Nam lần đầu dự Paralympic Sydney với hai vận động viên. Năm 2003, Việt Nam lần đầu đăng cai ASEAN Para Games với 5 môn thi đấu và xếp hạng Nhì toàn đoàn. Năm 2016, tại Paralympic Rio, vận động viên Lê Văn Công giành HCV cử tạ, cùng 1 HCB và 2 HCĐ khác. Năm 2018, tại Asian Para Games Indonesia, đoàn Việt Nam giành 8 HCV, phá 3 kỷ lục Đại hội. Năm 2023, tại ASEAN Para Games, thành tích của đoàn đạt 66 HCV, 59 HCB, 78 HCĐ. Năm 2024, tại Paralympic Paris, vận động viên Lê Văn Công tiếp tục mang về 1 HCĐ môn Cử tạ. Bên cạnh đó, phong trào thể thao cộng đồng đã mở rộng với 490 cơ sở, nhiều môn thể thao mới được đưa vào tập luyện như Judo khiếm thị, Boccia, Quần vợt xe lăn, Khiêu vũ thể thao, Picklebal, Yoga hay Thể thao điện tử. Nhiều cá nhân và tập thể được trao Huân chương Lao động hạng Nhất, Nhì, Ba cùng bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, ghi nhận những đóng góp to lớn cho phong trào.
Tuy nhiên, bên cạnh thành tựu, phong trào vẫn đối mặt với nhiều khó khăn. Lực lượng vận động viên trẻ kế cận còn hạn chế, cơ sở vật chất và trang thiết bị chưa đồng bộ, đội ngũ huấn luyện viên và chuyên gia phân loại thương tật còn thiếu, một số địa phương chưa nhận thức đầy đủ về vai trò của thể dục thể thao trong đời sống người khuyết tật. Hướng tới năm 2030, Ủy ban Paralympic Việt Nam đặt mục tiêu phát triển ít nhất 16 môn thể thao, thu hút 40.000 người tham gia tập luyện thường xuyên mỗi năm, mở rộng hệ thống câu lạc bộ tại các địa phương hướng đến 1 triệu người khuyết tật tham gia thể thao, duy trì 55-60 vận động viên trọng điểm, bổ sung 10-15 vận động viên trẻ mỗi năm, phấn đấu giành huy chương tại Asian Para Games 2026 và Paralympic Los Angeles 2028.
Phó Thủ tướng Mai Văn Chính khẳng định thể thao người khuyết tật không chỉ là một phong trào xã hội mà còn là cấu phần quan trọng trong chính sách an sinh, phát triển con người và khát vọng xây dựng đất nước hùng cường. Ông đề nghị tiếp tục tăng cường sự quan tâm lãnh đạo, đầu tư cơ sở hạ tầng, hoàn thiện chính sách đãi ngộ, đẩy mạnh tuyên truyền, xã hội hóa và hợp tác quốc tế để phong trào Paralympic Việt Nam tiếp tục vươn xa. Lễ kỷ niệm 30 năm thành lập Ủy ban Paralympic Việt Nam vì thế không chỉ là dịp tri ân và tôn vinh, mà còn là lời khẳng định mạnh mẽ cho một chặng đường mới, nơi thể thao người khuyết tật Việt Nam tiếp tục góp phần quảng bá hình ảnh một quốc gia nhân ái, giàu nghị lực và khát vọng vươn lên.
