Du lịch Việt Nam siết chuẩn chứng nhận bền vững

Diễn ra tại Cung Hội nghị Quốc tế Ariyana (Đà Nẵng) từ ngày 26 - 27/8, HorecFex Việt Nam 2025 tiếp tục là diễn đàn hàng đầu của ngành HORECA với hơn 3.500 đại biểu, trong đó có lãnh đạo sở, ngành, chuyên gia quốc tế, hiệp hội, nhà đầu tư và hơn 500 doanh nghiệp đầu ngành. Một trong những điểm nhấn năm nay là hội nghị về phát triển bền vững do ST4SD phối hợp tổ chức, tập trung thảo luận trực diện chủ đề “Chứng nhận du lịch bền vững tại Việt Nam”.

Theo ông Đặng Hồng Đức - Chuyên viên tư vấn tuân thủ ESG tại Quần thể Du lịch Quốc tế Furama - Ariyana Đà Nẵng, các chứng nhận như VITA Green, ASEAN Tourism Awards, EarthCheck và TUU Eco Stay Awards đang định hình nên khung chuẩn cho du lịch Việt Nam. Mỗi chứng nhận có tiêu chí riêng nhưng cùng tập trung vào ba trụ cột: Môi trường, Xã hội, Quản trị (ESG).

VITA Green do Hiệp hội Du lịch Việt Nam triển khai, được xây dựng trên cơ sở pháp lý trong nước nhưng tham chiếu chuẩn quốc tế. Hơn 100 tiêu chí được chấm theo ba mức, từ quản lý rác thải nhựa, tiết kiệm năng lượng đến minh bạch kinh doanh và gắn kết cộng đồng.

Trong buổi toạ đàm “Nâng tầm giá trị Nhãn Du lịch xanh VITA Green trở thành nhãn hiệu giao dịch quốc tế” diễn ra ngày 14/08/2025 tại Hà Nội, Hiệp hội Du lịch Việt Nam cho biết đang triển khai kế hoạch nâng tầm VITA Green với mục tiêu khẳng định uy tín và vị thế của du lịch xanh Việt Nam trên thị trường quốc tế. Kế hoạch này được chia thành ba giai đoạn: 2025-2026 tập trung chuẩn hóa và định vị thương hiệu; 2026-2028 mở rộng liên kết quốc tế và đưa thương hiệu ra thế giới; 2028-2030 phát triển du lịch xanh chuyên sâu, đóng góp chính sách và dữ liệu khoa học. Việc chuẩn hóa quy trình và tiêu chí theo chuẩn mực quốc tế sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam tự tin hơn khi tham gia chuỗi cung ứng du lịch toàn cầu, biến VITA Green trở thành “hộ chiếu xanh” để du lịch Việt Nam mở rộng thị trường và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Ở tầm khu vực, ASEAN Tourism Awards góp phần chuẩn hóa dịch vụ du lịch trong khối với nhiều hạng mục như “Thành phố du lịch sạch” hay “Khách sạn xanh”. Giải thưởng giúp nâng cao hình ảnh điểm đến và thúc đẩy hợp tác, song đánh giá còn thiên về định tính và chủ yếu mang tính khích lệ.

Ở cấp toàn cầu, EarthCheck là chứng nhận uy tín với quy trình giám sát nghiêm ngặt, áp dụng tại hơn 70 quốc gia. Doanh nghiệp phải trải qua nhiều vòng đánh giá kéo dài 8-10 tháng và duy trì theo chu kỳ, phù hợp với các tập đoàn lớn muốn khẳng định năng lực quốc tế. Hạn chế là chi phí cao và đòi hỏi nhiều nguồn lực.

Mới xuất hiện, TUU Eco Stay Awards do Singapore phát triển năm 2021, ứng dụng dữ liệu và kiểm toán độc lập để chống “greenwashing”. Hệ thống “Verified Bamboo Badge” cùng các giải thưởng về cộng đồng, di sản, môi trường giúp doanh nghiệp định vị chiến lược. Sự kiện trao giải đầu tiên diễn ra tại Phuket vào tháng 3/2025, hứa hẹn tạo làn sóng cạnh tranh mới trong khu vực.

Ông Hồng Đức đánh giá: “EarthCheck có bộ tiêu chí toàn diện nhất nhưng chi phí cao. Trong khi đó, VITA Green và ASEAN Awards phù hợp với doanh nghiệp trong nước, chi phí thấp, lại giúp lan tỏa ý thức cộng đồng. Riêng TUU Eco Stay Awards là xu hướng mới, đặt trọng tâm vào dữ liệu và số hóa - rất đáng chú ý cho các mô hình kinh doanh hiện đại”.

Các chứng nhận bền vững được xem như “tấm hộ chiếu” nâng uy tín điểm đến Việt Nam, đồng thời tạo khung chuẩn để doanh nghiệp cải thiện vận hành. Tham gia quy trình đánh giá buộc doanh nghiệp rà soát từ quản lý năng lượng, rác thải đến đào tạo nhân sự và gắn kết cộng đồng, qua đó nâng chất lượng dịch vụ và đáp ứng tốt hơn yêu cầu của khách quốc tế.

Ở tầng chính sách và thị trường, phiên trao đổi cũng chạm tới ba nút thắt lớn: chia sẻ dữ liệu và chuẩn báo cáo để các chứng chỉ được thừa nhận rộng rãi; đồng bộ tiêu chí trong nước với chuẩn quốc tế nhằm tránh “hai thước đo”; và xây dựng cơ chế khuyến khích mang tính thị trường như ưu tiên quảng bá cho đơn vị có chứng nhận, tích hợp nhãn bền vững trong công cụ tìm kiếm OTA hay liên kết quỹ hỗ trợ chuyển đổi xanh cho doanh nghiệp.

Ở tầm vĩ mô, chứng nhận còn giúp định hình thương hiệu “du lịch xanh” cho Việt Nam, thu hút đầu tư và du khách ưu tiên tiêu chí bền vững. Khi địa phương và doanh nghiệp cùng tham gia, ngành du lịch có thêm nền tảng để tăng trưởng đồng thời với trách nhiệm môi trường và xã hội.