Chuyến tham quan Di sản Unesco của Anatolia, Thổ Nhĩ Kỳ nay là Türkiye

Theo Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ - Recep Tayyip Erdoğan, việc Thổ Nhĩ Kỳ đổi tên gần đây thành Turkiye ((phát âm là “tur-key-yay) là một vấn đề lớn trong việc đổi thương hiệu để gợi lên “văn hóa, văn minh và giá trị của quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ một cách tốt nhất cách.” Và, một số người nói rằng hãy tránh xa bất kỳ sự tương đồng nào với loài chim cùng tên.

Đó là một quyết định quyết liệt được đưa ra sau 400 năm, nhưng điều không thay đổi là lịch sử lâu đời của Türkiye kéo dài hàng nghìn năm, phần lớn lâu đời hơn Hồi giáo – tôn giáo của quốc gia. May mắn thay, các nhà khảo cổ đã có mặt để khai quật vùng đất ở phía đông Thổ Nhĩ Kỳ và đã phát hiện ra một số xã hội được xây dựng chồng lên nhau ở những vị trí chiến lược.

Lần đầu tiên đáp chuyến bay từ Heathrow đến Istanbul trong một đêm chỉ để nhìn thoáng qua thành phố xinh đẹp này và đắm chìm trong cảnh đêm tuyệt đẹp trên sông Bosphorus.

Khi mặt trời mọc, tôi bắt chuyến bay nối chuyến đến Elazig để thăm thành phố cổ xưa đầu tiên của Harput và một chuyến thăm táo bạo đến một vườn nho ở Eskibaglar, sau đó tiếp tục đi Malatya để xem bảo tàng ngoài trời của Arslantepe Mound.

Địa điểm cuối cùng, Công viên núi Nemrut Mountain ở Adiyaman và vì vậy hành trình trở về là từ sân bay Adiyaman trở lại Heathrow.

Thành và Lâu đài Harput
Harput, có nghĩa là lâu đài đá, là một bảo tàng ngoài trời trên đỉnh đồi mô tả thành phố cổ Harput ở phía đông Elazig. Vị trí của nó đã được lựa chọn một cách chiến lược để tận dụng tối đa lợi thế của các tuyến thương mại trên con đường tơ lụa. Ngày nay, nếu bạn nhìn từ xa, bạn có thể thấy khu nghỉ mát trượt tuyết trên dãy núi Hazar.

Cấu trúc lâu đời nhất là một lâu đài được xây dựng bởi người Urartia vào thế kỷ thứ 8 trước Công nguyên. Nếu có thể, nó sẽ kể những câu chuyện về cuộc đấu tranh giữa các quốc gia trong hàng thiên niên kỷ. Tất nhiên, người La Mã theo sau là người Byzantine, cho đến khi thủ lĩnh Turcoman Çubuk Bey, chiếm được lâu đài vào năm 1087. Sau đó là thủ lĩnh Artukid vào năm 1112, Bebek Gazi.

Vua Baudouin của Jerusalem đã bị giam cầm ở đây trong một tháng vào năm 1193, nhưng khi được trả tự do, ông đã quay trở lại và chiếm lấy lâu đài cho riêng mình. Năm 1234, thủ lĩnh Selçuk Alaeddin Keykubad xuất hiện, tiếp theo là quân Mông Cổ vào năm 1244. Cuối cùng, vào năm 1516, quân đội của Sultan Selim I tiến vào thị trấn và bảo vệ nó cho người Ottoman. Vẫn có người sinh sống ở đây vào năm 1909 nhưng động đất khiến họ phải di chuyển về phía nam đến thị trấn mới Elazig.

Biệt danh của lâu đài là Lâu đài Sut (sữa). Truyền thuyết kể rằng người ta không tìm được nước để làm vữa nên đã dùng sữa của động vật có vú trộn với lòng trắng trứng để xây dựng. Nó vẫn đứng vững hàng ngàn năm sau.

Có rất nhiều thứ để xem bao gồm những hiểu biết sâu sắc về cách quản lý cuộc sống, đồ gốm và đồ sắt và thậm chí cả tiền xu. Tôi đặc biệt sửng sốt khi xem một dòng chữ phù điêu bằng đá vôi được tìm thấy vào năm 2016, đã hơn 4.000 năm tuổi. Nó được tìm thấy trong Rừng Nervuz và mặc dù chỉ cao 2,77 x 2,43 m, dày 20 cm nhưng nó nặng tới 4 tấn. Sử dụng các kỹ thuật phù điêu thấp, nó mô tả cuộc bao vây một pháo đài trên bờ sông và cuộc xâm lược. Các tòa tháp bao vây, những người lính leo tường và một nữ thần có cánh và một con đại bàng ôm một đứa trẻ trần truồng có thể nhìn thấy rõ ràng.

Sau đó, chúng tôi đến thăm nhà thờ Hồi giáo Harput Ulu thế kỷ 11, một nhà thờ Hồi giáo Hy Lạp ở Elazig để có cái nhìn thoáng qua về ngọn tháp Ý thời trung cổ nổi tiếng với độ nghiêng 6,8 độ sánh ngang với tháp Pisa có độ nghiêng chỉ 5,5 độ.

Khu khảo cổ Arslantepe Mound – Bảo tàng ngoài trời

Gò Arslantepe (Arslan có nghĩa là sư tử và Tepe có nghĩa là ngọn đồi) nằm cách Malatay 7 km ở quận Orduzu nổi tiếng với những quả mơ. Đó là một gò đất nhân tạo cao 30 mét nằm phía trên khu vườn trồng cây ăn trái của làng Orduzu. và lối vào được trang trí bằng phù điêu, tượng vua Tarhunza và hai con sư tử. Bản gốc nằm trong Bảo tàng Văn minh Anatolia của Ankara.

Vùng đất này màu mỡ và là nơi sinh sống của con người cách đây 4.000 năm với lối đi qua sông Euphrates. Đây là một kế hoạch thông minh vì có thể phát hiện ra những người lạ mặt không lành mạnh băng qua sông vào thời điểm thích hợp.

Nó xuất hiện như là kết quả của các khu định cư nơi đất và bùn được sử dụng để xây dựng nhà cửa, làng mạc và thành phố. Chúng đã bị phá hủy bởi động đất, các vật liệu tự nhiên trở thành một phần của đất tạo ra các mỏ khổng lồ. Các nhà khảo cổ yêu thích chúng vì chúng rất dễ sàng lọc và khai quật.

Mặc dù trên đỉnh có hài cốt của thời đại Byzantine-La Mã, các cuộc khai quật đã phát hiện ra một nghĩa trang thời trung cổ bên dưới một ngôi làng La Mã, nằm dưới các cung điện của người Hittite được tìm thấy dưới các khu định cư thời Trung cổ và đầu Thời đại đồ đồng. Tóm lại, sáu lớp đã được khai quật từ thời kỳ đồ đồng muộn đến thời đại Hồi giáo.

Tôi có thể nhìn thấy những bức tường thành được xây dựng trong những pháo đài hình bán nguyệt từ thiên niên kỷ thứ 3, một dấu hiệu chắc chắn về những cuộc xung đột dai dẳng. Tàn tích của ngôi đền đã được khai quật từ thời Chalcolithid Lat cũng như những bức tường gạch bùn, đồ gốm, chuỗi hạt và con dấu.

Một sự thật thú vị là Arslantepe là nơi sản sinh ra hệ thống nhà nước cổ xưa nhất thế giới dựa trên quyền lực tập trung. Những ngôi nhà bình thường mở rộng ra bên ngoài trong khi các tòa nhà công cộng và tư nhân bề thế mọc lên ở trung tâm và phần cao nhất của thị trấn với các cột và tường trang trí thể hiện sự phân cấp rõ ràng trong xã hội. Bạn có thể đổ lỗi cho Aslantepe về bộ máy quan liêu mà chúng ta phải gánh chịu ngày nay.

Để biết thêm thông tin, hãy vào bảo tàng Malatya. Có một loạt các đồ tạo tác tuyệt vời để xem xét bao gồm cả một cái bình - nơi chôn cất chứa xương của một em bé

Núi Nemrut và những điều thú vị

Nếu bạn chỉ có thời gian ngắn đến thăm, hãy đến đó là Nemrut Dagi – Núi Nemrut và những tàn tích của nó. Nó nằm trên đỉnh một kim tự tháp và mất khoảng 40 phút để đến đây bằng một cầu thang được xây dựng chắc chắn. Trên đường đi lên, tôi phát hiện ra một quả trứng vàng kỳ lạ là một tác phẩm nghệ thuật ngẫu nhiên của chủ nghĩa hậu hiện đại; và phong cảnh núi non đáng kinh ngạc.

Ở trên đỉnh, bạn sẽ ở độ cao 2.134 mét (7.001 ft) nhưng tầm nhìn trên đường lên thật ngoạn mục. Thường xuyên có những chiếc ghế dài để bạn có thể hít thở và từ đó bạn có thể ngắm nhìn phong cảnh nhấp nhô dường như không bao giờ kết thúc.

Đây là nơi đặt lăng mộ hoành tráng của Vua Commagene Antiochos I. Vương quốc Commagene được thành lập bởi Mithadates Kallinikos I vào đầu Thế kỷ 1 trước Công nguyên sau một cuộc nội chiến đồng nghĩa với sự kết thúc của dòng Seleukos. Sau đó, nó được sáp nhập vào tỉnh Syria của La Mã gần đó bởi Hoàng đế Vespasian vào năm 72 sau Công nguyên.