Công chúa Huyền Trân, ái nữ của Đức Vua Trần Nhân Tông, là một nhân vật lịch sử có vai trò then chốt trong bang giao và mở mang bờ cõi Đại Việt. Cuộc hôn phối lịch sử của bà với vua Chế Mân của Chiêm quốc, dẫu mang nhiều yếu tố bi tráng, đã mang về cho đất nước hai châu Ô và Lý, một minh chứng cho sự hy sinh vì lợi ích tối cao của dân tộc. Sau khi trở về, bà chọn con đường xuất gia, trở thành Ni sư Hương Tràng, tiếp tục cống hiến cho đời bằng con đường đạo. Cuộc đời bà, như một vì sao sáng, đã đi vào sử sách như một tấm gương về phụng sự, đúng như những vần thơ còn lưu lại:
“Đường giải thoát khó như tìm kim đáy bể Ái gia kia đâu có bền lâu Trong cửa không vô tướng vô cầu Vì đất nước vì muôn dân dấn bước”
Thông điệp về hòa bình và tình đoàn kết dân tộc mà Công chúa Huyền Trân gửi gắm qua cuộc đời mình vẫn còn nguyên giá trị soi đường cho hậu thế.
Theo chia sẻ của Đại đức Thích Nhẫn Trực, Trụ trì Chùa Hổ Sơn, Đại lễ năm nay đã diễn ra với nhiều nghi thức truyền thống trang nghiêm: từ Cung tuyên tiểu sử, lễ dâng hương thành kính, đến đám rước kiệu long trọng và các đoàn tế lễ đặc sắc. Sự kiện vinh dự có sự tham dự của các vị chức sắc Phật giáo như GS.TS Lê Mạnh Thát - Hoà thượng Thích Trí Siêu (Phó giám đốc Học viện Phật giáo Việt Nam tại TP.HCM); cùng các vị lãnh đạo tỉnh Nam Định và huyện Vụ Bản: ông Trần Văn Chung (nguyên Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy), ông Trần Lê Đoài (Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh), ông Trần Minh Hoan (Tỉnh ủy viên, Bí thư Huyện ủy).
Một điểm sáng đặc biệt trong khuôn khổ Đại lễ là Chương trình Tham vấn khoa học được tổ chức ngay tại chùa. Đây là một cuộc hội ngộ hiếm có của những "cây đại thụ" trong giới học giả, nghiên cứu Phật giáo và văn hóa Việt Nam. Sự hiện diện của Giáo sư Lê Văn Lan, người đã cống hiến cả đời cho việc phục dựng và giải mã lịch sử – văn hóa dân tộc, cùng với ông Bùi Hữu Dược (nguyên Vụ trưởng Vụ Phật giáo, Ban Tôn giáo Chính phủ), Giáo sư Lê Mạnh Thát, và Nhà sử học Dương Trung Quốc, đã mang đến một không khí học thuật sôi nổi và sâu sắc, góp phần làm phong phú thêm hiểu biết về Công chúa Huyền Trân và thời đại của bà.
Đại lễ tưởng niệm 685 năm ngày hóa thân của Công chúa Huyền Trân tại Chùa Hổ Sơn không chỉ là một sự kiện tâm linh mà còn là một diễn đàn văn hóa, lịch sử, nơi các giá trị truyền thống được tôn vinh và những tri thức mới được chia sẻ, góp phần làm cho di sản của tiền nhân tiếp tục tỏa sáng.
Hoàng Dũng
