Quảng Ninh: Du lịch gắn với thể thao hướng phát triển tốt

Vắn tắt nội dung bài tham luận, TS. Nguyễn Anh Tuấn nêu, xu hướng phát triển du lịch gắn với thể thao trên thế giới và khu vực; Theo kinh nghiệm quốc tế điển hình trong phát triển du lịch gắn với thể thao, của các thành phố đăng cai marathon quốc tế như: Singapore, Tokyo…; cùng với kinh nghiệm phát triển du lịch thể thao biển ở một số điểm đến như: Gold Coast-nước Úc, Phuket-Thái Lan…; và kinh nghiệm phát triển du lịch golf kết hợp nghỉ dưỡng trong nước ở Đà Nẵng- Hội An…có thể tham khảo, rút ra bài học cho Quảng Ninh.

Tiềm năng du lịch gắn với thể thao

Tiềm năng và thực trạng phát triển du lịch gắn với thể thao ở Quảng Ninh. Quảng Ninh có hệ thống tài nguyên du lịch rất giàu có và đa dạng để phát triển du lịch gắn với thể thao gồm: Tài nguyên biển-đảo, vịnh, bãi tắm; Tài nguyên núi, rừng, cảnh quan sinh thái; Tài nguyên văn hóa-lịch sử-công nghiệp; Hạ tầng giao thông-du lịch; Môi trường chính sách và quản trị năng động.

Phân tích thực trạng phát triển du lịch gắn với thể thao ở Quảng Ninh, điều kiện đủ để thúc đẩy du lịch gắn với thể thao trên địa bàn như: Điều kiện về thể chế, cơ chế, chính sách; Điều kiện về tài nguyên du lịch và không gian tổ chức thể thao; Điều kiện kết cấu hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch-thể thao; Điều kiện về thị trường, nguồn khách và xu hướng tiêu dùng; Điều kiện về nguồn nhân lực và quản trị điểm đến; Điều kiện về khoa học-công nghệ, chuyển đổi số và truyền thông; Điều kiện về môi trường, an toàn và phát triển bền vững.

Giải pháp phát triển du lịch thể thao.

Viện trưởng Viện Kinh tế Du lịch Việt Nam, TS Nguyễn Anh Tuấn đưa ra một số khuyến nghị về định hướng, giải pháp phát triển mạnh mẽ du lịch gắn với thể thao trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Trên cơ sở đánh giá các điều kiện nêu trên, tham luận đề xuất một số định hướng và nhóm giải pháp chủ yếu sau:

Định vị chiến lược và mục tiêu phát triển: Xác định rõ du lịch gắn với thể thao là một trong những dòng sản phẩm mũi nhọn, góp phần làm giàu hệ sinh thái sản phẩm du lịch Quảng Ninh, gắn với định vị “điểm đến biển – đảo, di sản, xanh, văn minh, hiện đại”. Định vị Quảng Ninh trở thành “trung tâm du lịch thể thao biển – đảo, chạy bộ, golf và trải nghiệm ngoài trời hàng đầu miền Bắc”, với một số thương hiệu sự kiện chủ lực mang tầm khu vực. Lồng ghép các mục tiêu phát triển du lịch thể thao vào quy hoạch tỉnh, kế hoạch phát triển du lịch, kế hoạch phát triển thể dục thể thao, chương trình phát triển kinh tế đêm, phát triển kinh tế xanh và chuyển đổi số.

Hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách hỗ trợ: Xây dựng hoặc cập nhật chương trình, kế hoạch phát triển du lịch gắn với thể thao của tỉnh, trong đó quy định rõ các nhóm nhiệm vụ, trách nhiệm của cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, tổ chức xã hội, hiệp hội chuyên ngành. Hình thành cơ chế khuyến khích, ưu đãi đầu tư cho các dự án du lịch thể thao (trung tâm thể thao biển, khu tổ chức sự kiện ngoài trời, khu nghỉ dưỡng – thể thao, sân vận động kết hợp du lịch, khu liên hợp thể thao – văn hóa…)Thiết kế cơ chế đặt hàng – xã hội hóa trong tổ chức các giải thể thao gắn với du lịch (marathon, triathlon, giải đua thuyền, giải golf…), bảo đảm hài hòa lợi ích giữa nhà nước – doanh nghiệp – cộng đồng. Tăng cường phối hợp giữa các sở, ban, ngành (văn hóa – thể thao – du lịch, giao thông, công an, y tế, môi trường…) trong cấp phép, tổ chức, quản lý, giám sát sự kiện du lịch thể thao.

Quy hoạch và tổ chức không gian du lịch thể thao: Rà soát, bổ sung nội dung phát triển du lịch thể thao trong các quy hoạch, đặc biệt là không gian biển-đảo, các khu đô thị ven biển, khu sinh thái-núi rừng, tuyến kết nối với các tỉnh lân cận. Xác định một số “cụm, tuyến, điểm” ưu tiên phát triển du lịch thể thao cụ thể: Cụm Hạ Long -Bãi Cháy-Tuần Châu, phát triển du lịch thể thao biển, marathon đô thị, đua thuyền, sự kiện đường phố gắn với phố đi bộ và kinh tế đêm; Cụm Vân Đồn-Cô Tô -Bái Tử Long, tổ chức thể thao biển trải nghiệm, thuyền buồm, lặn biển, sup, kitesurfing, giải bơi biển; Cụm Yên Tử và vùng lân cận tổ chức trekking, trail run, du lịch tâm linh-thể thao-thiền; Cụm Móng Cái- Trà Cổ tổ chức golf, thể thao bãi biển, du lịch biên giới gắn với sự kiện thể thao.

Phát triển sản phẩm và thương hiệu du lịch thể thao đặc trưng, xây dựng một số “sản phẩm chủ lực” có tính nhận diện cao như: Chuỗi giải chạy “Di sản và biển đảo Quảng Ninh” (Heritage- Bay- Island); Sản phẩm “Golf & Sea” và “Golf & Heritage” kết nối các sân golf trên địa bàn; Tour thể thao biển chuyên đề (thuyền buồm, kayak, sup, lặn biển ngắm san hô, đua thuyền truyền thống); Sản phẩm trekking-chạy đường mòn (trail run)-xe đạp địa hình gắn với Yên Tử và các khu sinh thái.

Gắn phát triển du lịch thể thao với phân vùng bảo vệ môi trường, an ninh-quốc phòng, kiểm soát sức chứa du lịch. Khuyến khích doanh nghiệp xây dựng các gói sản phẩm hoàn chỉnh kết hợp thể thao-nghỉ dưỡng-văn hóa-ẩm thực-mua sắm, với nhiều cấp độ phổ thông, trung cấp, cao cấp; Xây dựng hệ thống thương hiệu và nhận diện riêng cho du lịch thể thao Quảng Ninh, lồng ghép trong thương hiệu du lịch chung của tỉnh, bảo đảm tính nhất quán về hình ảnh, thông điệp.

Thu hút đầu tư, hoàn thiện hạ tầng, cơ sở vật chất chuyên biệt gồm: Kêu gọi, lựa chọn, đồng hành với các nhà đầu tư chiến lược trong việc phát triển trung tâm thể thao biển hiện đại, bến du thuyền, khu liên hợp thể thao-du lịch, cơ sở huấn luyện thể thao chất lượng cao gắn với nghỉ dưỡng. Từng bước chuẩn hóa, nâng cấp một số tuyến đường, vỉa hè, không gian công cộng để có thể tổ chức an toàn, chuyên nghiệp các giải chạy, đạp xe, sự kiện thể thao đường phố. Đầu tư hoặc hỗ trợ đầu tư hệ thống biển báo, cứu hộ, chốt y tế, hệ thống giám sát an ninh- an toàn, đặc biệt ở các khu vực có hoạt động thể thao biển và thể thao mạo hiểm.

Phát triển nguồn nhân lực và năng lực tổ chức sự kiện như: Xây dựng chương trình bồi dưỡng ngắn hạn về tổ chức sự kiện du lịch thể thao, marketing thể thao, quản lý rủi ro, y học thể thao, cứu hộ… cho đội ngũ cán bộ quản lý, doanh nghiệp, cộng đồng địa phương. Tăng cường hợp tác với các trường đại học, học viện, đơn vị đào tạo về du lịch và thể thao để phát triển nguồn nhân lực liên ngành du lịch-thể thao - truyền thông. Khuyến khích hình thành các doanh nghiệp, tổ chức chuyên nghiệp về tổ chức sự kiện du lịch thể thao đặt trụ sở tại Quảng Ninh; có cơ chế thu hút huấn luyện viên, vận động viên, chuyên gia quốc tế và trong nước đến hợp tác, tổ chức giải tại tỉnh.

Đẩy mạnh chuyển đổi số, quảng bá và xây dựng cộng đồng người chơi như: xây dựng cổng thông tin và nền tảng số chuyên biệt về du lịch thể thao Quảng Ninh, tích hợp chức năng giới thiệu sản phẩm, lịch sự kiện, đăng ký tham gia, đặt dịch vụ, chia sẻ trải nghiệm, dữ liệu thống kê…Đẩy mạnh truyền thông trên các kênh số, mạng xã hội, hợp tác với KOL/KOC, cộng đồng runner, cộng đồng golf và thể thao biển, các diễn đàn du lịch- thể thao để quảng bá hình ảnh “Quảng Ninh – điểm đến du lịch thể thao”. Hỗ trợ hình thành và duy trì các câu lạc bộ, cộng đồng chơi thể thao tại chỗ (chạy bộ, đạp xe, thể thao biển), gắn với vai trò “đại sứ” giới thiệu điểm đến.

Bảo đảm an toàn, môi trường và phát triển bền vững gồm: Ban hành quy định, tiêu chuẩn và hướng dẫn về an toàn, bảo vệ môi trường trong tổ chức sự kiện du lịch thể thao; yêu cầu các đơn vị tổ chức xây dựng kế hoạch quản lý rủi ro, cứu hộ, y tế, môi trường cụ thể.Thúc đẩy mô hình “sự kiện thể thao xanh” (green sport events): hạn chế rác thải nhựa dùng một lần, thu gom – phân loại rác, bù đắp carbon, truyền thông nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho vận động viên và du khách. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý kịp thời các vi phạm về an toàn, môi trường trong hoạt động du lịch và thể thao, bảo đảm hài hòa giữa khai thác và bảo tồn.

Du lịch-thể thao xu hướng phát triển tốt.

Du lịch gắn với thể thao là một xu hướng tất yếu của ngành du lịch hiện đại, vừa mang lại giá trị kinh tế, vừa góp phần nâng cao hình ảnh, sức hấp dẫn và sức khỏe cộng đồng. Quảng Ninh – với lợi thế nổi trội về tài nguyên biển – đảo, di sản, hạ tầng, môi trường đầu tư và tầm nhìn phát triển xanh, thông minh – hội tụ đầy đủ điều kiện để phát triển mạnh sản phẩm này, trở thành một “điểm đến du lịch thể thao” có thương hiệu, có sức cạnh tranh ở tầm quốc gia và khu vực.

Việc đánh giá các điều kiện phát triển du lịch gắn với thể thao cho thấy: bên cạnh nền tảng khá vững chắc về tài nguyên và hạ tầng, Quảng Ninh cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, quy hoạch không gian, phát triển sản phẩm đặc trưng, nâng cao chất lượng nhân lực, ứng dụng mạnh công nghệ số, xây dựng cơ chế hợp tác công – tư, đảm bảo an toàn và môi trường. Nếu thực hiện đồng bộ các nhóm giải pháp trên, du lịch gắn với thể thao hoàn toàn có thể trở thành một trong những động lực mới, bền vững cho tăng trưởng du lịch Quảng Ninh trong giai đoạn tới, đóng góp tích cực vào mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội, xây dựng tỉnh Quảng Ninh giàu đẹp, văn minh, hiện đại.

Mối tương hỗ du lịch-thể thao:

Vũ Phong Cầm, thực hiện.