Giữa lòng cao nguyên Bảo Lộc – thủ phủ của trà và cà phê Lâm Đồng, Nhà máy Chè 1927 hiện lên như một chứng tích sống động của gần một thế kỷ gắn bó cùng cây chè. Không chỉ là điểm tham quan hấp dẫn cho du khách yêu thích văn hóa nông nghiệp, nơi đây còn là “bảo tàng sống” lưu giữ những câu chuyện đầu tiên về hành trình phát triển của ngành trà Việt Nam.
Hành trình trăm năm của cây chè trên đất Lâm Đồng
Trà – thức uống phổ biến thứ hai thế giới, từ Trung Hoa cổ đại, qua Nhật Bản, Ấn Độ, đến châu Âu, mỗi nền văn hóa lại nâng tầm trà lên thành một nghệ thuật thưởng thức riêng biệt. Được chia thành 6 dòng chính: Bạch trà, Lục trà, Hoàng trà, Hồng trà, Hắc trà và Trà bán lên men.
Tại Việt Nam, cây chè đã bén rễ từ hàng ngàn năm trước, lan tỏa từ miền núi phía Bắc đến khắp các tỉnh, thành. Thế nhưng, phải đến khi người Pháp nhận thấy tiềm năng đặc biệt của vùng đất Lâm Đồng – nơi hội tụ đủ điều kiện về khí hậu, thổ nhưỡng, độ cao và nguồn nước – họ mới mang giống chèAssam Ấn Độ đến gieo trồng và xây dựng nhà máy đầu tiên tại Cầu Đất (Đà Lạt) vào năm 1927.
Ba năm sau, tuyến đường Sài Gòn – Gia Định – Đà Lạt (nay là Quốc lộ 20) hoàn thiện, Nhà máy Chè tại Bảo Lộc được hình thành – tiền thân của Nhà máy Chè 1927 ngày nay, với công suất 2 tấn chè/ngày. Trải qua nhiều giai đoạn chuyển giao – từ chủ sở hữu người Pháp, người Hoa cho đến Nhà nước và nay là Công ty Cổ phần Chè Lâm Đồng (thương hiệu Đôi Dép) – nhà máy vẫn miệt mài “thổi hồn” vào từng mẻ trà.
Với gần 100 năm tồn tại, Nhà máy Chè 1927 không chỉ là công trình sản xuất, mà còn là biểu tượng gắn liền với lịch sử phát triển cây chè tại Lâm Đồng – vùng đất nay đã trở thành một trong những “thủ phủ trà” lớn nhất cả nước.
Khám phá quy trình sản xuất trà đen cổ điển
Đến tham quan Nhà máy Chè 1927, du khách được tận mắt chiêm ngưỡng những cỗ máy gần trăm tuổi – được xem là cổ nhất Đông Dương – vẫn được bảo tồn nguyên vẹn. Đây chính là cơ hội hiếm hoi để trải nghiệm hai phương pháp sản xuất trà đen tiêu biểu: Phương pháp CTC (Crushing – Tearing – Curling): hiện đại, hiệu suất cao, tạo nên những viên trà đen tròn đều, đậm đà hương vị; Phương pháp OTC (Orthodox): truyền thống, dùng sức người và sự tỉ mỉ trong từng công đoạn, từ làm héo – vò – lên men – sấy, để giữ trọn tinh túy của lá trà.
Mỗi công đoạn đều được thực hiện cẩn trọng, từ thu hái búp trà tươi, làm héo tự nhiên bằng khí nóng, nghiền cắt, vo tròn, ủ men đến sấy khô và đóng gói. Du khách không chỉ quan sát mà còn có thể cảm nhận được hương trà lan tỏa khắp không gian, chạm tay vào những “dòng chảy thời gian” đã tạo nên danh tiếng của trà Bảo Lộc.
Từ trà Việt đến nghệ thuật thưởng trà – Ngũ Thức Việt Trà
Hành trình tham quan khép lại trong không gian Showroom Việt Trà Thức, nơi du khách được mời thưởng trà và tìm hiểu triết lý văn hóa trà Việt thông qua “Ngũ Thức Việt Trà” – mô hình thưởng trà độc đáo do Đôi Dép xây dựng.
Mỗi “thức” mang một ý nghĩa riêng, phản ánh tâm hồn và lối sống Việt: Mộc thức – giản dị, thuần khiết, gắn bó với đời sống thường nhật; Văn thức – cầu kỳ, tinh tế, dành cho người yêu nghệ thuật thưởng trà; Ngự thức – trang trọng, biểu tượng cho tinh hoa cung đình xưa; Tĩnh thức – chiêm nghiệm, an định thân tâm; Thư thức – hòa quyện giữa trà, sách và nghệ thuật.
Đây không chỉ là cách thưởng trà, mà còn là hành trình tri ân đất trời, con người và văn hóa Việt qua từng ngụm trà thơm.
Kết nối quá khứ – nuôi dưỡng hiện tại
Hơn cả một điểm đến, Nhà máy Chè 1927 là câu chuyện về di sản, về những con người lặng lẽ giữ gìn hương vị đất trời qua từng mẻ trà. Mỗi chiếc máy, mỗi bao trà nơi đây đều gói ghém trong mình ký ức của một thế kỷ, đưa du khách ngược dòng thời gian, cảm nhận niềm tự hào của người con xứ B’lao.
Với sứ mệnh “Trao Hạnh Phúc – Dựng Đời Đẹp”, Đôi Dép không chỉ lan tỏa văn hóa trà Việt ra thế giới, mà còn gửi gắm trong mỗi chén trà thông điệp về tình yêu quê hương, sự trân trọng và niềm tự hào dân tộc.
“Đến với Nhà máy Chè 1927, tôi có cảm giác như được quay ngược thời gian, sống lại giữa không gian lao động của gần trăm năm trước. Từng cỗ máy, từng hương trà thoang thoảng đều kể cho tôi nghe một câu chuyện dài về văn hóa và con người B’lao. Đây không chỉ là chuyến tham quan, mà còn là hành trình chạm vào di sản, chạm vào tâm hồn của vùng đất trà.” Anh Minh Nhựt, du khách từ Nha Trang chia sẽ.
