Từ thuở khai thiên lập địa, Thạch Hãn đã chứng kiến biết bao thăng trầm. Thế kỷ XVI, chúa Nguyễn Hoàng chọn bờ sông này làm nơi lập Dinh Cát, khởi đầu cho cuộc Nam tiến vĩ đại. Dưới thời nhà Nguyễn, Thạch Hãn được xem là một con hào tự nhiên, bảo vệ Thành cổ Quảng Trị. Tầm quan trọng này được Vua Minh Mạng tôn vinh khi cho khắc hình sông lên Cửu Đỉnh linh thiêng, một sự ghi nhận trường tồn về giá trị lịch sử.
Dòng sông Thạch Hãn hiền hòa chảy qua vùng đất Quảng Trị
Nhưng Thạch Hãn không chỉ là một dòng sông hiền hòa chảy qua đồng bằng, nó còn là nhân chứng của những sự kiện bi tráng nhất trong lịch sử dân tộc. Năm 1972, dưới làn mưa bom bão đạn, con sông này trở thành “dòng sông hoa lửa”, nơi hàng ngàn chiến sĩ trẻ tuổi đã dũng cảm vượt sông, tiến vào Thành cổ Quảng Trị, kiên cường giữ từng tấc đất quê hương, mở đường cho thắng lợi trên bàn đàm phán Hiệp định Paris năm 1973.
Sự hy sinh của các chiến sĩ đã tạc nên một huyền thoại bi tráng. Hàng vạn người con đất Việt đã vĩnh viễn nằm lại nơi đáy sông, để lại khúc ca bất tử. Câu thơ của cựu chiến binh Lê Bá Dương như một lời thỉnh cầu đầy xúc động:
“Đò lên Thạch Hãn ơi chèo nhẹ
Đáy sông còn đó bạn tôi nằm…”
Những vần thơ ấy đã trở thành tiếng lòng chung của triệu triệu người con đất Việt, một lời nhắc nhở thiêng liêng mỗi khi đứng trước dòng sông này. Thạch Hãn không chỉ là con đường tiếp tế cho chiến trường, mà còn là nơi hòa quyện máu xương của những người lính trẻ, tạo nên một tượng đài bất tử về lòng yêu nước. Nếu sông Bến Hải mang nỗi đau chia cắt, thì Thạch Hãn lại là biểu tượng của cuộc chiến đấu sinh tử để hàn gắn non sông.
Nơi đây từng là huyết mạch tiếp sức cho chiến trường
Ngày nay, Thạch Hãn đã trở thành một địa chỉ đỏ trên bản đồ du lịch tâm linh. Dòng sông hiền hòa, trong xanh không chỉ mang lại nguồn sống mà còn là biểu tượng cho sự kiêu hãnh và cốt cách của người Quảng Trị.
Không chỉ là nguồn sống, dòng sông còn trở thành biểu tượng cho sự trong sạch, kiêu hãnh và cốt cách người Quảng Trị
Đến đây, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp tự nhiên của dòng sông, mà còn được đắm mình trong không gian lịch sử, lắng nghe những câu chuyện bi tráng và cảm nhận sự thiêng liêng của mảnh đất này. Thạch Hãn mời gọi mỗi người đến để tưởng niệm, tri ân và cảm nhận sâu sắc hơn về giá trị của hòa bình hôm nay.