Cơ hội nào cho du lịch nông nghiệp Việt Nam?

Những thế kỷ gần đây, thế giới đã trải qua nhiều cuộc khủng hoảng khác nhau, đại dịch COVID, xung đột, suy thoái,... Và trong thời gian tới, có lẽ là năm, mười hay hai mươi năm nữa, nhưng sẽ không quá lâu, những cuộc khủng hoảng xảy ra sẽ liên quan đến vấn đề lương thực, dịch bệnh, biến đổi khí hậu,... Dân số thế giới vẫn đang tăng trưởng từng ngày, khí hậu địa cầu vẫn đang bất thường và ngày càng bất thường hơn: Băng tan ngày càng nhiều, nước biển dâng nhấn chìm những thành phố ven biển,...

Những thống kê về hiện tượng thời tiết, khí hậu bất thường đang ngày càng nhiều hơn, đe dọa đến nền nông nghiệp toàn thế giới. Số lượng người thiếu lương thực tăng lên tạo nên những xung đột trên thế giới. Chính vì vậy, những quốc gia có điều kiện tự nhiên thuận lợi để trồng lương thực, trái cây, rau củ sẽ là những quốc gia tăng trưởng nhanh chóng. Những đất nước có điều kiện tự nhiên thuận lợi để trồng trọt và canh tác nông nghiệp trên một diện tích rộng lớn như Việt Nam sẽ là trọng điểm đầu tư phát triển nông nghiệp, là nơi những cường quốc trên thế giới rót tiền đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp.

Ngoài ra, những yếu tố khác cũng tác động đến số lượng khách du lịch đến Việt Nam mỗi năm như: Vị trí trung tâm của Đông Nam Á với bờ biển trải dài, thảm thực vật tự nhiên đa dạng, khí hậu ôn hòa,... Tất cả những ưu đãi này giúp Việt Nam có lợi thế lớn trong việc phát triển du lịch, đặc biệt là du lịch trải nghiệm. Những quốc gia giàu có nếu không nắm được một vùng đất để canh tác nông nghiệp, rồi họ cũng phải đối mặt với những khó khăn về an ninh lương thực trong chính quốc gia mình.

Gần đây, những dịch bệnh mới đang xuất hiện ngày càng nhiều, trở nên nguy hiểm và khó lường hơn. Những dịch bệnh này làm các quốc gia không muốn bán lương thực của mình  cho một quốc gia khác. Cụ thể như Kazakhstan đã ngừng xuất khẩu lúa mì, Serbia đã ngừng xuất khẩu các mặt hàng nông nghiệp, Nga cũng đang xem xét việc ngừng xuất khẩu lương thực,… Tất cả những điều này là biểu hiện rõ ràng nhất của việc: Bất ổn lương thực đang dần trở thành hiện thực.

Việt Nam là một đất nước có hệ sinh thái tự nhiên đa dạng, nông sản phong phú, lương thực dồi dào, con người hiếu khách, thân thiện,… Nếu có thêm những chính sách kịp thời từ phía chính phủ về hỗ trợ phát triển du lịch nông nghiệp thì chúng ta nhất định đón được làn sóng mới này.

Hãy tưởng tượng về một bài toán rộng hơn là “Đô thị Nông nghiệp”. Tại đó, tất cả cây cảnh quan của đô thị được thay thế bằng cây nông nghiệp: Cà chua, cà rốt, ớt chuông, măng tây, cây ăn quả,... Những ngôi nhà len lỏi ở bên trong những khu vườn đầy rau và trái cây, mật độ xây dựng chiếm khoảng năm đến mười phần trăm. Những con đường được làm theo hướng sinh thái, nghĩa là hệ vi sinh vật dưới lòng đất không bị ảnh hưởng, thoát nước tự nhiên được ưu tiên hàng đầu.

Những cư dân sinh sống trong đô thị nông nghiệp được quyền ăn những trái cây, rau củ thỏa thích mà không phải trả tiền bởi họ là cư dân của thành phố. Những đứa trẻ sinh sống trong Đô thị Nông nghiệp (Urban Agriculture) có một cuộc sống gần gũi với thiên nhiên, những trường học mẫu giáo có những sân cát, đồi cây, những con đường từ sỏi tự nhiên,... Những thứ đó dạy cho trẻ em vô vàn bài học mà chúng không thể tưởng tượng ra khi ngồi trong bốn bức tường lạnh lẽo.

Những phương tiện đi lại bên trong thành phố sử dụng nhiên liệu thân thiện với môi trường không gây tiếng ồn. Những con người sống trong đô thị nông nghiệp, hòa mình vào thiên nhiên không còn stress, khỏe mạnh hơn và văn minh hơn. Con người sống trong đô thị nông nghiệp không còn phải bận tâm về lương thực, bởi chính thành phố đã cung cấp đủ lương thực cho họ. Lương thực dư có thể phân phối sang các đô thị lân cận hoặc những thành phố lớn khác.

Nếu cạnh Hà Nội hoặc Sài Gòn có những Đô thị Nông nghiệp vệ tinh thì đây sẽ là nơi ở của giới siêu giàu. Đô thị Nông nghiệp không phải là một thứ ảo tưởng hay không thể thành hiện thực. Đây là một thuật ngữ đã được nhắc đến trong cuốn sách “Thiết kế Đô thị Nông Nghiệp" (Designing Urban Agriculture) của tác giả April Philips.

Một viễn cảnh mà loài người phải đạt tới nếu muốn tiếp tục tồn tại trên Trái Đất này là phải đi theo hướng quy hoạch và kiến trúc thuận tự nhiên, gia tăng độ đa dạng sinh thái.