Ai ơi về thăm xứ Huế, để ngắm loài hoa Thanh Tiên chỉ "nở" vào mỗi dịp Tết
“Xanh xanh đỏ đỏ vàng vàng, cứ đến tháng Chạp cả làng làm hoa”. Đó là câu ca miêu tả không khí xuân rộn ràng ở làng nghề hoa giấy Thanh Tiên nổi tiếng xứ Huế.
Mỗi năm cứ vào dịp Tết đến, Xuân về, nhiều du khách ghé thăm xứ Huế đều không khỏi tò mò khi nhìn thấy cảnh xuân rộn ràng cùng những cành hoa giấy mang sắc màu rực rỡ được bày bán ở chợ làng quê và các chợ nơi phố thị Huế. Được biết “loài hoa” này được gọi là hoa Thanh Tiên.
Được biết, để có được những cành hoa giấy Thanh Tiên đẹp sặc sỡ, đòi hỏi rất nhiều sự khéo léo cũng như kinh nghiệm ở người nghệ nhân đến từ làng nghề hoa giấy Thanh Tiên. Ngôi làng này thuộc xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế, nổi tiếng với nghề làm hoa giấy dành cho việc thờ cúng với tuổi đời đã hơn 300 năm.
Huế được xem là vùng đất chịu nhiều ảnh hưởng của thiên tai, thế nên việc sử dụng hoa tươi để thờ cúng trong hầu hết các dịp lễ là khá khó. Cũng chính vì vậy mà từ xưa người dân nơi đây đã tự sáng tạo ra hoa giấy, vừa có màu sắc đẹp, vừa gìn giữ được lâu để thờ cúng ông bà tổ tiên.Theo thời gian, hoa giấy Thanh Tiên đã trở thành nét văn hóa trong tín ngưỡng dân gian của người dân xứ Huế. Cứ mỗi độ Tết đến, người dân lại thay hoa mới, hạ hoa cũ xuống và đem đi đốt gọi là "tẩu". Chính vì vậy mà trên bàn thờ của mỗi nhà sẽ luôn có một cây hoa giấy với nhiều màu sắc rực rỡ.Từ xưa, người dân làng Thanh Tiên đã tận dụng những nguyên liệu có sẵn như cây lùng, cây tre, cộng với sức sáng tạo phong phú đã tạo nên những bông lùng, hoa tre hay còn gọi là hoa đũa và nhuộm màu ngũ sắc. Bông lùng, hoa tre cũng chỉ dùng cho việc thờ cúng, dần dà phát triển nghề làm hoa giấy nổi tiếng đến ngày nay.Chưa dừng tại đó, với đôi bàn tay khéo léo, các nghệ nhân đã mô phỏng thêm các loại hoa với độ khó cao hơn. Cụ thể như hoa bìm bìm, hoa cúc đơn, hoa cúc kép, hoa mắm nêm, hoa tường vi, hoa quỳ, hoa sen... chuyên được dùng để trưng bày, thờ cúng ông bà, tổ tiên.Hoa giấy Thanh Tiên không chỉ đơn thuần mang một vẻ đẹp nghệ thuật mà ẩn trong đó còn tượng trưng cho triết lý Nho học ngày xưa. Thường một cành hoa giấy sẽ bao gồm 3 bông lớn ở giữa tượng trưng cho Trung - Hiếu - Nghĩa và 5 bông nhỏ hai bên tượng trưng cho Nhân - Lễ - Nghĩa - Trí - Tín. Với ý nghĩa tâm linh đặc biệt đó mà hoa giấy Thanh Tiên cho đến nay vẫn giữ được cái hồn, cái nét riêng của nó. Hoa không chỉ mang vẻ đẹp trong đời sống tinh thần của người dân xứ Huế mà nó còn là một tín hiệu như báo rằng tết đang đến rất gần.Từng có một thời kỳ công thức để chế tác ra loại hoa giấy bị thất truyền. May mắn, một số người con của làng đã cố công tìm hiểu, phục hồi bí quyết và tiếp tục duy trì làm nghề.Đặc biệt phải kể đến hoa sen giấy, loài hoa được chọn làm biểu tượng đặc trưng cho các kỳ lễ hội Festival Huế, các chương trình giao lưu văn hóa nghệ thuật và được trưng bày ở Đại Nội - Huế, cũng như trong nhiều nhà lưu niệm.Ngày 16/4/2013, làng nghề làm hoa giấy Thanh Tiên đã được UBND tỉnh Thừa Thiên Huế công nhận là làng nghề truyền thống.Nếu có dịp đến thăm xứ Huế vào những ngày cận Tết, bạn đừng quên tới làng nghề hoa giấy Thanh Tiên, vừa để thưởng lãm những cánh Thanh Tiên rực rỡ sắc màu vừa giúp người dân nơi đây có thêm thu nhập, duy trì được nghề truyền thống này nhé.
