Thăm phế tích đền cổ ngàn năm tuổi ở cố đô Polonnaruwa của Sri Lanka

Cũng như phần lớn các quốc gia châu Á khác, lịch sử Sri Lanka cũng đã trải qua các thời kỳ quân chủ, và cũng là một trong những quốc gia theo đạo Phật, nên cho đến nay, tàn tích mang đậm nét Phật giáo của cố đô này vẫn là minh chứng cho một thời kỳ thịnh trị đã qua.

Polonnaruwa là một trong hai cố đô của Sri Lanka được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới từ năm 1982. Do đã từng là trung tâm Phật giáo Therevada của quốc gia từ thế kỷ 12, nên phần lớn kiến trúc đều gắn liền với các sự tích và đền thờ Phật giáo.

Các công trình kiến trúc ở đây tuy không khiến du khách phải trầm trồ về quy mô, nhưng lại khiến mọi người không khỏi thán phục về độ cầu kỳ trong các chi tiết trang trí. 

Quần thể di tích này hiện nằm giữa một khu rừng bằng phẳng, cách xa khu dân cư. Trong khoảng 3-4 giờ đồng hồ, du khách đủ thời gian để ghé thăm các công trình từng một thời là điểm đến tín ngưỡng của người dân Sri Lanka.

Từ phần còn lại của các cụm kiến trúc cho thấy, phần lớn phần đế và viền ngoài công trình đều được xây dựng bằng cách xếp chồng các khối đá đục đẽo thủ công, bên trong là các bức tượng Phật trong các tư thế đứng hoặc ngồi thiền.

Tuy hiện giờ đã là một phế tích, nhưng những hàng cột đánh dấu chỗ ngồi của các vị quan trong triều đình ở phòng hội nghị vẫn kiên cường trước sự tàn phá của thời gian, thể hiện sự uy nghi của đức vua khi cùng với các vị quan đưa ra các quyết sách của đất nước.

Nhà thánh tích hình tròn nhìn từ bên ngoài trông phảng phất bóng dáng của đấu trường La Mã, nhưng bên trong là bảo tháp Thuparama Vatadage được xây dựng giữa bốn bức tượng Phật quay ra bốn hướng. Đây là nơi còn lưu giữ được 3 bức tượng Phật hoàn chỉnh nhất trong quần thể di tích.

Một điểm đặc trưng cho kiến trúc đền thờ ở đây là trước khi bước chân vào đền, du khách đều sẽ phải bước qua một tấm thảm đá chạm trổ cầu kỳ hình bán nguyệt. Tấm thảm đá chạm khắc hình voi, ngựa, thiên nga… để thể hiện các giáo lý cốt lõi của Phật giáo, nhắc nhở mỗi con người luôn phải sống hướng thiện và biết trân trọng cuộc sống.

Ngoài ra, tấm bia đá Gal Pota (Stone Book) nguyên khối dài 9m, rộng 0,5m, nặng khoảng 25 tấn chạm khắc  72 hàng chữ với 4.500 ký tự, ca ngợi công đức của đức Vua Nissanka Malla (trị vì năm 1187 đến năm 1196), các tàn tích Chùa Lankatilaka Pilimage, Chùa Lankatilaka Pilimage, Cung điện Hoàng gia có bức tường dày 3m, bảo tháp cao 54m tại Thiền viện Rankot Vehera… đều là những công trình độc đáo chỉ có ở cố đô này.

Chiều xuống, du khách kết thúc buổi tham quan, trả lại sự tĩnh lặng cho khu đền cổ kính ngàn năm tuổi. Các ngôi đền dù chỉ là tàn tích nhưng vẫn hiên ngang dưới nắng gió hoặc phủ đầy rêu phong dưới tán lá rừng, lưu lại cho đời sau vẻ huy hoàng của một thời kỳ thịnh vượng và linh thiêng.